Czarnogórska kuchnia to bogactwo ciężkich potraw. Jest oparta głównie na mięsach z rusztu lub grilla, owocach morza, rybach oraz warzywach i owocach. Z niniejszego wpisu dowiesz się co zjeść w Czarnogórze oprócz tak popularnych na Bałkanach potraw jak ćevapčići czy pljeskavica. Mimo tego, że kuchnia na całym Półwyspie Bałkańskim jest bardzo podobna, a potrawy różnią się tylko niektórymi składnikami, przyprawami czy dodatkami, to kuchnia czarnogórska potrafi naprawdę zaskoczyć. Sprawdź co zjeść w Czarnogórze.
W tym artykule
Kuchnia Czarnogóry podlegała takim samym zmianom jak kraj. Na terenie Bałkanów również w sferze kulinarnej zakorzeniły się wpływy obcych państw. Obszar dzisiejszej Czarnogóry przez stulecia zamieszkiwali Rzymianie, Grecy, Wenecjanie, Turcy, a nawet Słowianie.
Duży wpływ na kuchnię czarnogórską miała też tradycja przekazywana z pokolenia na pokolenie. W czarnogórskiej kuchni znajdziemy wiele prostych w przygotowaniu potraw, które skutecznie zaspokoją głód. Kuchnia Czarnogóry jest jednocześnie dość zróżnicowana. Do dziś tradycyjne potrawy w Czarnogórze oparte są na mięsie (głównie grillowanym), mące, kaszy i serach. Najczęściej potrawy są przyprawiane papryką, kminkiem, czosnkiem, solą jodowaną, rozmarynem i szałwią. Dania są przygotowywane w większości w sposób tradycyjny z użyciem metody “ispod peke” (spod żaru) w naczyniach zwanych “sac”.
Jednym z podstawowych składników czarnogórskiej kuchni jest “kajmak”, produkt mleczny, będący czymś pośrednim pomiędzy śmietaną a twarogiem, powstający z zebranego z mleka kożucha, czasem solonego, przechowywanego w drewnianych naczyniach.
Kuchnia bałkańska, do której przynależy tradycyjna kuchnia czarnogórska jest bardzo jednolita. Widać zatem wiele podobieństw między tradycyjnymi potrawami, które spotkać można zarówno w Czarnogórze jak i Chorwacji, Serbii czy nawet Bułgarii. Jednocześnie da się też zauważyć pewne różnice wynikające z indywidualnych uwarunkowań poszczególnych państw. Kuchnię czarnogórską można podzielić na trzy odmiany: północną, kontynentalną oraz śródziemnomorską.
Co zjeść w Czarnogórze
Kuchnia czarnogórska zachwyca bogactwem i różnorodnością smaków. Będąc w Czarnogórze koniecznie spróbuj tradycyjnego čevapi, skosztuj pljeskavicy, miejscowej szynki parmeńskiej czyli pršutu, oraz poznaj smak fasoli zapiekanej z cebulą i papryką. Nie zapomnij również o czarnogórskich sałatkach – bałkańskiej z pomidorów, świeżych ogórków i sera bałkańskiego oraz šopskiej z pomidorami, serem feta, octem i czosnkiem. Sprawdź co zjeść w Czarnogórze. Poniżej znajdziesz zestawienie 10 potraw, których warto spróbować podczas pobytu w Czarnogórze.
Burek
Burek jest najpopularniejszą potrawą, a w zasadzie przekąską, jaką możemy zjeść w Czarnogórze. To również zdecydowany hit na całych Bałkanach. Kupimy go w każdej piekarni (pekara) praktycznie przez całą dobę. To idealna przekąska do zjedzenia na szybko podczas zwiedzania.
Burek jest pieczony z ciasta filo, bardzo podobnego do ciasta francuskiego, z tą różnicą, że zamiast masła do jego przygotowania używana jest oliwa. Ciasto nadziewane jest białym serem, szpinakiem, cukinią, ziemniakami, ale przede wszystkim mięsem, bo prawdziwy czarnogórski burek, to właśnie burek z mięsem. Smak burka doskonale podkreśla obowiązkowy dodatek zwany “ayran”, czyli turecki napój jogurtowy. W ostateczności może również być zwykły pitny jogurt naturalny.
Ćevapčići
Jeśli chcesz wiedzieć co zjeść w Czarnogórze, poznaj drugie najpopularniejsze tradycyjnym danie – ćevapčići. Ćevapčići to podłużne grillowane kotleciki, kształtem przypominające kiełbaski.
Głównym składnikiem tej potrawy jest mięso mielone lub siekane. Używa się różnych gatunków mięs, zarówno wieprzowiny jak i wołowiny. Mięso jest doprawiane cebulą, czosnkiem, przyprawami i ziołami. Z masy mięsnej formowane są podłużne paluszki przypominające kiełbaski, a następnie są one grillowane lub smażone.
Polecany artykuł: Ćevapčići – przepis na “bosanske ćevapi”
Tak przygotowane ćevapčići podaje się w bułce o nazwie “lepinja” lub na talerzu z dodatkiem surowej siekanej cebuli, grillowanymi warzywami, frytkami, ajwarem i kajmakiem.
Pljeskavica
Jeśli lubisz mięso mam dla Ciebie kolejną podpowiedź co zjeść w Czarnogórze. Pljeskavicę przygotowuje się z tych samych składników co ćevapčići, czyli z mieszanki wołowiny, wieprzowiny i jagnięciny. Mięso jest jednak formowane na kształt płaskich kotletów, które są grillowane. Niekiedy w restauracjach można się spotkać z wersją gurmanską pljeskavicy, w której kotlet jest nadziewany farszem z sera, cebuli lub pršutu. Pljeskavica może niektórym przypominać polskiego mielonego, lecz do “czarnogórskiego burgera” nie używa się panierki.
Pljeskavicę najczęściej serwuje się w bułce lub w chlebku pita z dużą ilością cebuli i świeżych sezonowych warzyw. Danie to jest również podawane na talerzu z frytkami, różnymi warzywami i ajvarem.
Polecany artykuł: Pljeskavica – przepis na serbskiego burgera
Najlepszą Pljeskavicę przyrządza się nad Jeziorem Czarnym (Crno Jezero) leżącym w Parku Narodowym Dormitor.
Ražnjići
Pozostajemy w klimacie dań mięsnych. Kolejna trudna do wymówienia nazwa potrawy i następny pomysł na to co zjeść w Czarnogórze. Ražnjići to po prostu szaszłyki, oczywiście z grilla, który w czarnogórskiej kuchni ma zasadnicze znaczenie.
Ražnjići przygotowywane są najczęściej z kurczaka a rzadziej z mięsa wieprzowego. Na patyczek nadziewa się również cebulę, cukinię, bakłażan i paprykę. Ugrillowane ražnjići podawane są z frytkami lub pieczonymi ziemniakami.
Njeguški pršut
Mięsne propozycje dla osób zastanawiających się co zjeść w Czarnogórze zamyka njeguški pršut, czyli szynka wieprzowa wędzona i suszona w specjalnych warunkach. Nazwa tego przysmaku pochodzi od górskiej wioski Njeguši leżącej pomiędzy Kotorem a Cetinje, gdzie wytwarza się tą smakowitą wizytówkę kuchni czarnogórskiej. Aby w pełni delektować się tym rarytasem, szynka powinna być pokrojona w jak najcieńsze plastry.
Njeguški pršut trochę przypomina włoską szynkę parmeńską. Sekret smaku njeguškiego pršutu bierze się nie tylko z dobrej jakości mięsa, ale przede wszystkim z tradycyjnej metody przygotowania, która wykorzystuje sól morską, drewno bukowe i górskie powietrze. Najpierw przez 2 tygodnie mięso jest przechowywane w solance, po czym jest suszone przez 5-8 miesięcy. Przez pierwsze 3 miesiące procesu suszenia pomieszczenie, w którym się to odbywa opalane jest bukowym drewnem. Njeguški pršut najlepiej smakuje z domowym chlebem i serem z Njeguši.
Punjeni šaran
Jeśli nie lubisz mięsa i masz wątpliwości czy będziesz mieć co zjeść w Czarnogórze to mam dla Ciebie dobrą wiadomość. Czarnogóra słynie z pysznych owoców morza i ryb, nie tylko morskich ale również słodkowodnych łowionych w Jeziorze Szkoderskim. Jedną z najbardziej popularnych potraw jest punjeni šaran.
Punjeni šaran to czarnogórski faszerowany karp. Królewską rybę, jaką jest karp, w Czarnogórze nadziewa się farszem z ryżu, cebuli, marchewki, boczku i czosnku. Karp w ten sposób przyrządzony i upieczony smakuje wyśmienicie, zupełnie inaczej niż karp podawany w Polsce na wigilijnym stole.
Kačamak
Co zjeść w Czarnogórze jeśli jesteś jaroszem? Jeśli lubisz mamałygę lub polentę to z pewnością zasmakuje Ci czarnogórski kačamak. Jest potrawą bardzo sycącą, będącą rodzajem kukurydzianego puddingu podawanego z serem i ziemniakami. Danie to jest typowe dla północnego regionu Czarnogóry, a najlepszy kačamak jest przyrządzany w Kolašinie. W niektórych krajach na Bałkanach potrawa ta występuje pod nazwą “pura” lub “mamaljiga”.
Kačamak przyrządza się z mąki lub kaszy kukurydzianej (pierwotnie z gryczanej). Wyglądem potrawa przypomina owsiankę. Kačamak z dodatkiem ziemniaków, sera, domowego kwaśnego mleka, a czasem kajmaku podawany jest najczęściej na kolację. To również doskonały dodatek do mięs. Sekret dobrego kačamaku tkwi w dobrym “ubiciu”, czyli idealnym połączeniu wszystkich składników.
Crni rižot
W Czarnogórze znajdą coś dla siebie również fani kuchni śródziemnomorskiej. Jeśli lubisz owoce morza, to koniecznie spróbuj w Czarnogórze czarnego ristotto zwanego tu crni rižot. Wbrew temu co mogłoby się wydawać nie jest ono przygotowywane ze specjalnej czarnej odmiany ryżu. Barwa potrawy pochodzi od czarnego atramentu (tuszu) z mątwy lub kałamarnicy.
Crni rižot przygotowywany jest z dodatkiem białego wina i gałki muszkatołowej. Na talerzu z czarnym risotto znajdują się również owoce morza: krewetki, kalmary lub ośmiorniczki. Do tego obowiązkowo kieliszek białego wina. Czarnego ristotto można spróbować tylko na wybrzeżu Czarnogóry np. w Zatoce Kotorskiej.
Prebranac
Prebranac to potrawa, której głównym składnikiem jest fasola. Czasem danie to jest mylone z zupą fasolową “pasulją”, jednak prawdziwy prebranac nie zawiera mięsa. Zapiekana fasola to doskonały wybór dla wegetarian.
Zapiekana fasola jest przygotowywana w glinianych naczyniach z dodatkiem papryki, cebuli i przypraw. Gotowe danie podawane jest do spożycia w glinianym naczyniu.
Priganice
Wpis o tym co zjeść w Czarnogórze zamyka deser. Priganice są rodzajem małych pączków z mąki pszennej smażonych na głębokim tłuszczu, najczęściej na oliwie. Ten czarnogórski deser przypadnie do gustu wszystkim łasuchom.
Priganice kojarzą się przede wszystkim z daniem podawanym na słodko. Najlepiej smakują maczane w miodzie.
Polecany artykuł: Czarnogórskie priganice
W Czarnogórze priganice podawane są również ze słonym kozim serem. W takiej wersji smakują równie wybornie jak w wariancie słodkim. Jako ciekawostkę podam, że często w restauracjach priganice podawane są jako starter, więc jest to też niejako deser przed obiadem.
Co wypić do posiłku w Czarnogórze
Nie tylko ważne jest co zjeść w Czarnogórze, ale również co wypić do posiłku. Jeżeli jesteś na Bałkanach to nie ma lepszego trunku do obiadu niż rakija. Rakija występuje w wielu odmianach smakowych wynikających z rodzaju owoców użytych do jej produkcji, a także aromatycznych w zależności od użytych do jej aromatyzowania ziół.
Polecany artykuł: Rakija, czyli bałkańska woda ognista
Rakiję na Bałkanach pije się zawsze i wszędzie. Picie tego trunku ma zarówno znaczenie kulturowe jak i korzystnie wpływa na zdrowie. Oczywiście pod warunkiem, że rakiję pije się w rozsądnych ilościach.
