zabytkowe kościoły w warszawie

Zabytkowe kościoły w Warszawie – 7 świątyń, które warto zobaczyć

Nie chcę polemizować, które zabytkowe kościoły w Warszawie są najpiękniejsze, bowiem jest to kwestia bardzo subiektywna. Do wpisu wybrałem 7 świątyń, które moim zdaniem warto zobaczyć w stolicy. Przygotowałem trasę zwiedzania, która pozwoli Ci zobaczyć wybrane najciekawsze zabytkowe kościoły w Warszawie, a jednocześnie przespacerujesz się jedną z najładniejszych stołecznych ulic – Krakowskim Przedmieściem.

Zabytkowe kościoły w Warszawie – trasa zwiedzania

Ilu Warszawiaków, tyle typowań na najpiękniejsze zabytkowe kościoły w Warszawie. Jedni wskazują kościół Akademicki św. Anny, inni kościół Świętego Krzyża, a dla jeszcze innych najbardziej klimatyczna jest Archikatedra Warszawska. Na proponowanej w tym wpisie trasie zwiedzania znajdziesz każdą z wymienionych świątyń oraz inne zabytkowe kościoły w Warszawie, w tym jedną cerkiew prawosławną.

Polecany artykuł: 10 miejsc, które warto zobaczyć w Warszawie

Zapraszam na wycieczkę, podczas której poznasz najładniejsze zabytkowe kościoły w Warszawie. Nasz spacer rozpoczniemy na warszawskiej Pradze, a zakończymy przy Kościele św. Krzyża.

Katedra Metropolitalna św. Marii Magdaleny

Zabytkowe kościoły w Warszawie rozpoczniemy zwiedzać na stołecznej Pradze od jedynej w tym zestawieniu cerkwi prawosławnej a jednocześnie najmłodszej świątyni opisanej w niniejszym artykule.

Adres:

Aleja Solidarności 52, 03-402 Warszawa

Współrzędne GPS:

52°15’17,31″N 21°01’59,55″E

Dojazd:

Metro (Stacja “Dworzec Wileński”)

Tramwaje: 4, 6, 13, 20, 23

Autobusy: 160, 190

Cerkiew św. Marii Magdaleny jest najważniejszą w Polsce świątynią kościoła prawosławnego. Od roku 1921 świątynia posiada status soboru metropolitarnego i jest główną cerkwią Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

zabytkowe kościoły w warszawie
Zabytkowe kościoły w Warszawie — Katedra Metropolitalna św. Marii Magdaleny

Cerkiew powstała w II połowie XIX wieku według projektu Nikołaja Syczewa w formie nawiązującej do architektury świątyń w Kijowie. Budowla stanęła na warszawskiej Pradze w okolicy Dworca Wileńskiego i miała świadczyć o trwałej przynależności Warszawy do Imperium Rosyjskiego. Dla obywateli Warszawy stała się symbolem okupacji i rusyfikacji miasta.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości 32 z 34 warszawskich cerkwi zostały wyburzone. Jedną z ocalałych była Cerkiew św. Marii Magdaleny.

zabytkowe kościoły w warszawie
Zabytkowe kościoły w Warszawie — Katedra Metropolitalna św. Marii Magdaleny

W 1928 roku w podziemiach cerkwi utworzono kaplicę Męki Pańskiej, w której zgromadzono fragmenty mozaik ocalonych z rozebranego soboru pod wezwaniem św. Aleksandra Newskiego, który kiedyś stał na środku obecnego Placu Piłsudskiego.

Korpus Cerkwi św. Marii Magdaleny został wzniesiony na planie krzyża greckiego z pięcioma wysokimi wieżami zwieńczonymi charakterystycznymi cebulastymi hełmami z zakończeniami w postaci pozłacanych sześcioramiennych krzyży. Elewację zewnętrzną świątyni wzbogacają liczne kolumny, dekoracyjne fryzy i płaskorzeźby z motywami roślinnymi.

Przed wejściem po lewej stronie stoją 3 zabytkowe dzwony, które miały być w 1944 roku przetopione przez wojska hitlerowskie na pociski artyleryjskie, do czego ostatecznie nie doszło.

Wnętrze cerkwi zachowało swój pierwotny wystrój. Na ścianach znajdują się barwne polichromie przedstawiające proroków i świętych kościoła prawosławnego. Uwagę przykuwa XIX-wieczny bogato zdobiony ikonostas wraz z ikonami przedstawiającymi świętych i sceny z życia Jezusa i Maryi.

Kolejny punkt wycieczki, podczas której poznasz zabytkowe kościoły w Warszawie również znajduje się na warszawskiej Pradze. Do Praskiej Katedry dotrzemy po około 5 minutach marszu Aleją Solidarności w kierunku Mostu Śląsko-Dąbrowskiego.

Kościół św. Michała Archanioła i św. Floriana Męczennika

Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów w krajobrazie prawobrzeżnej Warszawy są dwa ciemnozielone hełmy wież należących do Kościoła św. Michała Archanioła i św. Floriana Męczennika.

Adres:

ul. Floriańska 3, 03-707 Warszawa

Współrzędne GPS:

52°15’06″N 21°01’50’E

To jedna z ważniejszych świątyń w stolicy. Jest ona bowiem katedrą dla utworzonej w 1992 r. diecezji warszawsko-praskiej. W 1997 r. kościół uzyskał tytuł bazyliki mniejszej. Od strony architektonicznej to jeden z najpiękniejszych neogotyckich obiektów sakralnych w Polsce.

zabytkowe kościoły w warszawie
Zabytkowe kościoły w Warszawie — Kościół św. Michała Archanioła i św. Floriana Męczennika

Kiedy w drugiej połowie XIX wieku na Pradze powstała wcześniej wspomniana monumentalna Cerkiew św. Marii Magdaleny mieszkańcy Pragi postanowili wybudować katolicki kościół. “Florian”, jak mawiają prażanie, powstał na przełomie XIX i XX wieku według projektu Józefa Piusa Dziekońskiego. Mury zewnętrzne kościoła oraz dekoracyjne elementy architektoniczne wykonano z cegły. Dwie 75-metrowej wysokości wieże były widoczne z daleka i co najważniejsze znacznie przewyższały kopułę cerkwi.

zabytkowe kościoły w warszawie

W latach 1932–1934 dwie 75-metrowe wieże kościoła obniżono do 2/3 ich pierwotnej wysokości poprzez zdjęcie ich hełmów. Zrobiono to z obawy przed zawaleniem się wież, bowiem popękały one na skutek fal uderzeniowych wywołanych najpierw wysadzeniem przez Rosjan mostu Kierbedzia a później wybuchem składu amunicji na Cytadeli.

Kościół został wysadzony w powietrze przez wycofujących się Niemców 14 września 1944 r. Świątynia legła w gruzach. Zaraz po II wojnie światowej przystąpiono do odbudowy kościoła, w trakcie której nieco uproszczono pierwotną formę kościoła.

zabytkowe kościoły w warszawie
Zabytkowe kościoły w Warszawie — Kościół św. Michała Archanioła i św. Floriana Męczennika

Wyjątkowo dostojnie wygląda zdobiona ornamentami fasada kościoła. Trójnawowe bazylikowe wnętrze świątyni przypomina średniowieczne katedry. Surowe czerwone cegły kontrastują a jednocześnie współgrają z białymi tynkami. W transepcie stoją jedyne rzeźby, które ocalały ze zrównanego z ziemią w czasie wojny kościoła. To figury przedstawiające patronów katedry – św. Floriana i św. Michała Archanioła.

W sierpniu 2005 roku przed katedrą odsłonięto pomnik ks. Ignacego Skorupki dłuta Andrzeja Renesa. Pomnik stanął na cokole wcześniej zajmowanym przez pomnik polsko-radzieckiego braterstwa broni, zwany potocznie pomnikiem “czterech śpiących”, który aktualnie stoi przy Placu Wileńskim.

Druga część naszego spaceru podczas którego poznajemy zabytkowe kościoły w Warszawie rozpoczyna się na Krakowskim Przedmieściu. Musimy przedostać się na lewy brzeg Wisły. W tym celu wsiadamy na przystanku “Park Praski 01” w autobus linii 160 lub 190, ewentualnie w tramwaj linii 4, 20, 23 lub 26 i wysiadamy na przystanku “Stare Miasto 02” przy Placu Zamkowym. Następnie kierujemy się przez Plac Zamkowy w kierunku Starego Miasta.

Archikatedra Warszawska

Skręcając z Placu Zamkowego w ul. Świętojańską po 5 minutach marszu docieramy przed fasadę Archikatedry Warszawskiej, a dokładnie Bazyliki Archikatedralnej p.w. Męczeństwa św. Jana Chrzciciela.

Adres:

ul. Świętojańska 8, 00-278 Warszawa

Współrzędne GPS:

52°14’55″N 21°00’49″E

Obecna Archikatedra jest jednym z najważniejszych miejsc kultury i tradycji narodowej Polski oraz pierwszym kościołem wzniesionym w Warszawie. Świątynia była w przeszłości świadkiem ważnych wydarzeń historycznych. Właśnie w tym miejscu 3 maja 1791 r. zaprzysiężono Konstytucję 3 Maja a król Władysław IV Waza zaprzysiągł swoje “pacta conventa”. W murach kościoła miały miejsce liczne koronacje m.in. króla Stanisława Leszczyńskiego i ostatniego króla Polski – Stanisława Poniatowskiego, oraz żon królów Władysława IV Wazy i Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Kościół był również miejscem, w którym Piotr Skarga głosił swoje kazania.

zabytkowe kościoły w warszawie
Zabytkowe kościoły w Warszawie — Archikatedra Warszawska

Świątynia powstała w okresie lokacji miasta na przełomie XIII i XIV wieku, pierwotnie jako drewniana kaplica zamkowa. Na początku XIV wieku powstało gotyckie prezbiterium, na tyłach kościoła w miejscu obecnej ul. Kanonia urządzono cmentarz, a także dobudowano do kaplicy korpus. Pod koniec XIV wieku powstała gotycka budowla murowana, która dekretem papieża Benedykta IX została podniesiona do godności kolegiaty.

Wraz z przeniesieniem stolicy Polski z Krakowa do Warszawy pod koniec XVI wieku kolegiata była już jednym z najważniejszych kościołów Rzeczpospolitej. W kolejnym wieku miała miejsce przebudowa kościoła w stylu barokowym a w jej wnętrzu pojawiły się liczne rzeźby i malowidła, ufundowane głównie przez Zygmunta III Wazę oraz Jana III Sobieskiego.

Polecany artykuł: Stare Miasto w Warszawie – kompletny przewodnik

Pod koniec XVIII wieku kościół podniesiony został do godności katedry, a następnie archikatedry. Nieco później świątynię przebudowano w stylu neogotyku angielskiego oraz zlikwidowano przykościelny cmentarz.

Po rozpoczęciu II wojny światowej uszkodzony został dach kościoła, a po upadku powstania warszawskiego katedra została wysadzona w powietrze. Z działań wojennych ocalały tylko podziemia, kaplica Baryczków oraz fragmenty prezbiterium.

Powojenna odbudowa katedry przywróciła jej pierwotny styl tzw. gotyku mazowieckiego. W roku 1960 świątynia została konsekrowana przez kardynała Stefana Wyszyńskiego a zaraz po tym podniesiona do godności bazyliki mniejszej.

zabytkowe kościoły w warszawie

Archikatedra Warszawska znajduje się przy samej ulicy, niejako wciśnięta pomiędzy ciasną zabudowę Starego Miasta. We wnętrzu świątyni można obejrzeć XVI-wieczny gotycki krucyfiks z figurą Chrystusa, nagrobek ostatnich książąt mazowieckich, drewniane stalle z czasów króla Jana III Sobieskiego.

W katedrze pochowani są: Prymasi Polski kardynał August Hlond, Prymas Tysiąclecia kardynał Stefan Wyszyński oraz kardynał Józef Glemp. Tutaj spoczywają również m.in.: król Stanisław August Poniatowski, Henryk Sienkiewicz, Ignacy Jan Paderewski, Gabriel Narutowicz i Ignacy Mościcki. Podziemia katedry skrywają również groby książąt mazowieckich.

zabytkowe kościoły w warszawie
Zabytkowe kościoły w Warszawie — Wnętrze Archikatedry Warszawskiej

Po zwiedzeniu Archikatedry Warszawskiej wracamy na Plac Zamkowy, aby zobaczyć kolejne zabytkowe kościoły w Warszawie. Tuż przy Placu Zamkowym, na przecięciu Krakowskiego Przedmieścia i ul. Miodowej stoi Kościół Akademicki św. Anny.

Kościół św. Anny

Kościół Akademicki pod wezwaniem św. Anny jest jedną z najstarszych warszawskich świątyń i głównym ośrodkiem duszpasterstwa akademickiego w stolicy.

Adres:

Krakowskie Przedmieście 68, 00-322 Warszawa

Współrzędne GPS:

52°14’47″N 21°00’51″E

Świątynia została ufundowana w połowie XV wieku przez księżną mazowiecką Annę Fiodorównę dla zakonu franciszkanów obserwantów, zwanych w Polsce bernardynami. Mimo licznych przebudów kościół zachował autentyczny wygląd.

zabytkowe kościoły w warszawie
Zabytkowe kościoły w Warszawie — Kościół Akademicki pod wezwaniem św. Anny

Fasada kościoła została wzniesiona w latach 80. XVIII wieku z inicjatywy Stanisława Kostki Potockiego przy finansowym wsparciu króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i mieszczanina warszawskiego Józefa Kwiecińskiego. Projekt fasady wykonał Chrystian Piotr Aigner.

Wygląd fasady nawiązuje do stylu kościołów weneckich. Widzimy cztery kolumny z korynckimi głowicami a w niszach pomiędzy nimi posągi czterech ewangelistów. U góry w trójkątnym tympanonie znajduje się monogram “SA”, czyli Santa Anna.

Warto obejrzeć Kościół św. Anny nie tylko od wlotu ul. Miodowej ale również od strony Zamku Królewskiego, skąd widać ścianę północną i prezbiterium. Można też dostrzec pochodzące z najwcześniejszego okresu istnienia kościoła ceglane fragmenty murów.

zabytkowe kościoły w warszawie
Zabytkowe kościoły w Warszawie — Fasada kościoła św. Anny

Do XVII-wiecznego barokowego korpusu nawowego przylegają dwie kaplice: kaplica błogosławionego Władysława z Gielniowa oraz kaplica Matki Boskiej Loretańskiej.

Na lewo od kościoła stoi wysoka dzwonnica ufundowana w drugiej połowie XVI wieku przez królową Annę Jagiellonkę. Warto pofatygować się, pokonać 150 kamiennych schodków i wejść na szczyt dzwonnicy (wejście płatne), aby podziwiać malowniczy widok na warszawską Starówkę.

zabytkowe kościoły w warszawie
Zabytkowe kościoły w Warszawie — Wnętrze kościoła św. Anny

Kościół św. Anny jako jeden z nielicznych w Warszawie bez większego uszczerbku przetrwał II wojnę światową. Dopiero budowa trasy W-Z w 1948 roku naruszyła stabilność gruntu, na którym stoi świątynia, co spowodowało liczne pęknięcia ścian i sklepienia kościoła.

Oddalając się od Placu Zamkowego spacerujemy Krakowskim Przedmieściem aby zobaczyć kolejne zabytkowe kościoły w Warszawie.

Kościół Seminaryjny

Pomiędzy Pałacem Prezydenckim a Skwerem Mickiewicza stoi kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Józefa Oblubieńca Bogurodzicy popularnie nazywany Kościołem Seminaryjnym, pełni bowiem funkcję kościoła Wyższego Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Warszawie.

Adres:

Krakowskie Przedmieście 52/54, 00-325 Warszawa

Współrzędne GPS:

52°14’36,82″N 21°00’57,17″E

Świątynia wraz z klasztorem powstała w drugiej połowie XVII wieku z inicjatywy króla Władysława IV z przeznaczeniem dla zakonu karmelitów bosych sprowadzonych przez króla do Polski. Kościół został wybudowany w stylu barokowym na planie krzyża z dwiema bocznymi nawami.

zabytkowe kościoły w warszawie
Zabytkowe kościoły w Warszawie — Kościół Seminaryjny

W drugiej połowie XVIII wieku do korpusu kościoła dobudowano monumentalną fasadę wykonaną w całości z kamienia. Fasada łączy w sobie zarówno elementy barokowe jak i klasycystyczne. To jedyna taka fasada w Warszawie.

Wejście do kościoła jest ozdobione kolumnami z belkowaniem w porządku doryckim. Nieco wyżej widzimy dwie wieżyczki dzwonnicze oraz posągi świętych. Na samej górze umieszczono rzeźby przedstawiających wiarę, nadzieję i miłość. Spośród nich najbardziej znana jest tzw. “karmelicka bania”, czyli rzeźba w kształcie wielkiej kuli, na której leży wąż trzymający jabłko w pysku, przygnieciony przez kielich z hostią.

Polecany artykuł: Place Warszawy – 8 najciekawszych, które musisz zobaczyć

W barokowym wnętrzu Kościoła Seminaryjnego zwraca uwagę ołtarz główny oraz bardzo liczne postacie anielskie. Znajduje się tu również przepiękna XIV-wieczna ikona Matki Bożej Różańcowej przywieziona z Ukrainy przez króla Jana Kazimierza.

Do prezbiterium i transeptu świątyni przylegają XVII-wieczne karmelickie zabudowania klasztorne, które po kasacie zakonu karmelitów w połowie XIX wieku zostały zajęte przez metropolitarne seminarium duchowne. Niestety wnętrza seminarium są udostępniane dla zwiedzających jedynie raz w roku.

W odległości 500 m od Kościoła Seminaryjnego stoi kolejna zabytkowa świątynia – Kościół Sióstr Wizytek.

Kościół Sióstr Wizytek

Kościół Wizytek pod wezwaniem św. Józefa Oblubieńca Niepokalanej Bogurodzicy Maryi stoi między Pałacem Prezydenckim a gmachami Uniwersytetu Warszawskiego. Do kościoła przylegają zabudowania zakonu Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, zwanego powszechnie zgromadzeniem Sióstr Wizytek.

Adres:

Krakowskie Przedmieście 34, 00-325 Warszawa

Współrzędne GPS:

52°14’27.7″N 21°01’01.8″E

Zakon sprowadziła z Francji do Warszawy królowa Ludwika Maria Gonzaga, która była żoną króla Władysława IV a później króla Jana Kazimierza z dynastii Wazów. Kościół wzniesiono w połowie XVII wieku według projektu Karola Baya. Świątynia jest jednym z najwybitniejszych przykładów polskiej architektury sakralnej okresu baroku.

zabytkowe kościoły w warszawie
Zabytkowe kościoły w Warszawie — Kościół Sióstr Wizytek

Z zewnątrz uwagę przykuwa XVII-wieczna późnobarokowa w formie fasada kościoła. Użyte formy w postaci licznych uskoków, łamanych gzymsów i kolumn szczególnie w słoneczne dni wywołują niespotykane efekty światłocieniowe, które sprawiają wrażenie falowania fasady.

Nieco bardziej płaskie jest zwieńczenie fasady, w którym widzimy rzeźby przedstawiające św. Annę, św. Joachima, św. Jana Chrzciciela i św. Józefa. Wśród rzeźb umieszczono również scenę przedstawiającą nawiedzenie Najświętszej Maryi Panny. Całość zwieńczona jest krzyżem adorowanym przez dwa anioły.

Kościół Sióstr Wizytek jako jeden z nielicznych w Warszawie przetrwał do czasów współczesnych w prawie nienaruszonym stanie. Oryginalny barokowy wystrój zachowało również jednonawowe wnętrze z prezbiterium i bocznymi kaplicami.

zabytkowe kościoły w warszawie
Zabytkowe kościoły w Warszawie — Wnętrze kościoła Sióstr Wizytek

Po wejściu do wnętrza kościoła warto zwrócić uwagę na XVII-wieczny ołtarz główny oraz pochodzącą z tego samego okresu ambonę w kształcie łodzi. W kościele znajdują się również organy, na których w czasie niedzielnych mszy grywał młody Fryderyk Chopin.

Obok kościoła widzimy zabytkowy barokowy zespół klasztorny z XVII-wieczną drewnianą “kalwarią” będącą unikatem na skalę europejską. Niestety z uwagi na klauzurowy charakter Zakonu Wizytek budynki klasztorne nie są udostępniane do zwiedzania, za wyjątkiem przyklasztornego przedsionka.

Powoli dobiega końca nasz spacer, podczas którego możemy podziwiać najpiękniejsze zabytkowe kościoły w Warszawie. Na trasie pozostała ostatnia świątynia – Kościół Świętego Krzyża.

Kościół Świętego Krzyża

W odległości 300 m od Kościoła Sióstr Wizytek wznosi się barokowy Kościół Świętego Krzyża należący do Zgromadzenia Księży Misjonarzy. To jedna z najbardziej znanych i lubianych świątyń Warszawy.

Adres:

Krakowskie Przedmieście 3, 00-047 Warszawa

Współrzędne GPS:

52°14’19″N 21°01’00″E

Zakon ojców misjonarzy św. Wincentego a Paulo sprowadziła do Warszawy królowa Ludwika Maria Gonzaga, żona króla Jana Kazimierza. Wzniesiono dla nich w drugiej połowie XVII wieku kościół według planu nadwornego architekta królewskiego Józefa Szymona Bellotti.

Pomysłodawcą wybudowanej w następnym stuleciu kościelnej fasady z dwoma wieżami był Józef Fontana. Zdobią ją figury świętych Piotra i Pawła autorstwa Jana Jerzego Plerscha. Fasada jest imponująca, a najlepszy widok mamy na nią patrząc nieco z ukosa.

Do kościoła prowadzą XIX-wieczne dwubiegunowe kamienne schody autorstwa Christiana Piotra Aignera. U szczytu schodów widzimy figurę Chrystusa dźwigającego krzyż. To jeden z bardziej charakterystycznych sakralnych pomników Warszawy.

W czasie II wojny światowej kościół został dosłownie zrównany z ziemią. Powalony na ziemię pomnik Chrystusa palcem wskazywał na ocalały złocony napis “Sursum corda”, co przez warszawiaków odbierane było jako zapowiedź szybkiej odbudowy stolicy.

Rekonstrukcja i odbudowa Kościoła Świętego Krzyża zakończyła się w połowie lat 50. XX wieku, ale prace renowacyjne wewnątrz trwały jeszcze bardzo długo.

zabytkowe kościoły w warszawie
Zabytkowe kościoły w Warszawie — Wnętrze Kościoła Świętego Krzyża

Wnętrze zbudowanego na planie krzyża łacińskiego Kościoła Świętego Krzyża zachowało swój pierwotny barokowy charakter. W środku możemy podziwiać pieczołowicie odtworzony ołtarz główny. Uwagę przykuwa również wykonana z kutego żelaza XVII-wieczna ambona oraz obiegająca gzyms ozdobna balustrada.

Warto również zwrócić uwagę na jeden z filarów, w którym spoczywa serce Fryderyka Chopina. Wielu turystów odwiedza Kościół Świętego Krzyża właśnie z tego powodu.

Filar Kościoła Świętego Krzyża skrywający serce Fryderyka Chopina

Niniejszy wpis nie jest przewodnikiem po sakralnych zabytkach architektury stolicy. Jest on propozycją ciekawej trasy zwiedzania, która pozwoli zobaczyć najciekawsze i najbardziej charakterystyczne zabytkowe kościoły w Warszawie, wyróżniające się artystycznym kunsztem i związkami z ważnymi wydarzeniami historycznymi.

Podziel się artykułem

Każda filiżanka kawy to nowa historia.

Jeśli artykuł dostarczył Ci szukanych informacji będzie mi miło jeśli postawisz mi wirtualną kawę. Twoje wsparcie motywuje mnie do tworzenia nowych treści i pomaga w finansowaniu kosztów utrzymania bloga.

W podziękowaniu za Twoje wsparcie otrzymasz 60 dni darmowego dostępu do platformy BookBeat, gdzie znajdziesz ogromną bibliotekę audiobooków. To więcej niż standardowy okres próbny dostępny na oficjalnej stronie BookBeat.

buycoffeeto

Jeden komentarz

  1. W kościołach między nabożeństwami jest wyjątkowa atmosfera. Cisza i spokój w wyjątkowym miejscu. Dawno już nie byłem w takim miejscu ale się wybieram bo warto usiać na chwil kilka, porozmawiać z własnym sumieniem, zatrzymać się na chwilę, a świat niech się kręci , ważne by każdy z nas stał twardo na ziemi. Naprostuje kilka spraw w głowie i wyjdę mocniejszy. Polecam każdemu.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *