Sandomierz – miasto na siedmiu wzgórzach

Królewskie miasto Sandomierz przypomina swoim klimatem Kazimierz nad Wisłą. Miasto to nazywane jest również Małym Rzymem, ponieważ tak jak stolica Włoch jest położone na siedmiu wzgórzach. Sandomierz to również światowa stolica krzemienia pasiastego i… miasteczko serialowego Ojca Mateusza. Zapraszam na jednodniową wycieczkę po mieście.

Jak dojechać do Sandomierza?

Najszybsza droga prowadząca do Sandomierza to krajowa “dziewiątka”: Warszawa – Radom – Iłża – Ostrowiec Świętokrzyski – Opatów – Sandomierz. Po drodze czeka na kierowców kilka fotoradarów, na szczęście dobrze oznakowanych.

Okolice Starego Miasta w sezonie są dość zatłoczone i ciężko znaleźć miejsce do parkowania w bezpośrednim sąsiedztwie Rynku. Jednak z różnych stron Rynku znajduje się kilka mniejszych i większych parkingów. Godzina parkowania to koszt 3 zł, choć na niektórych parkingach obowiązuje opłata całodzienna w wysokości około 20 zł.

Po znalezieniu miejsca postoju od razu kierujemy się na Stare Miasto, wchodząc w jego obręb przez Bramę Opatowską.

Jak zwiedzać Sandomierz?

Wszystkie warte zobaczenia miejsca znajdują się albo w obrębie Rynku, albo w jego bliskiej okolicy. Ma to tę zaletę, że wszędzie dotrzemy na piechotę, bez konieczności manewrowania autem po zatłoczonym w sezonie Sandomierzu.

Ponieważ na piechotę przejdziemy dość spory odcinek, warto na wycieczkę zabrać dobre buty.

Dla wygodnych istnieje opcja zwiedzania Sandomierza meleksem stylizowanym na stary automobil. Cena takiej 45-minutowej przejażdżki, podczas której zobaczymy wszystko co w mieście najważniejsze, to 35 zł od osoby. Wszystkie meleksy odjeżdżają spod Ratusza.

Historia Sandomierza

Sandomierz leży nad brzegiem Wisły u zbiegu trzech krain geograficznych: Wyżyny Kielecko-Sandomierskiej, Kotliny Sandomierskiej i Wyżyny Lubelskiej. Usytuowanie Sandomierza było dość szczególne – jako miejsca przeprawy na Wiśle na szlaku handlowym prowadzącym z zachodu Europy na wschód na grody czerwieńskie, Przemyśl, Kijów, Lwów, aż po Imperium Mongolskie. To szczególne położenie przyczyniło się do dużego wzrostu rangi Sandomierza.

Sandomierz to mała mieścina co jednym okiem patrzy,
Okiem Bramy Opatowskiej w horyzont coraz bladszy,
W horyzont nachylony, w horyzont przytulony,
I taki zamyślony, i taki bardzo zielony.

— Jarosław Iwaszkiewicz – “Wiersze o Sandomierzu”

Nazwa miasta pochodzi prawdopodobnie od imienia legendarnego morawskiego woja Sędomira (lub Syndomira), założyciela miasta. Niektórzy nazwę miasta łączą z faktem, że niedaleko rzeka San wpada (“domierza”) do Wisły lub też prasłowiańskimi sądami pokoju zwanymi “sudy mira”.

Sandomierz już na przełomie XI i XII wieku był główną siedzibą Królestwa Polskiego, obok Krakowa i Wrocławia. Był siedzibą książąt i rezydencją królów.

Brama Opatowska

Mury obronne Sandomierza należały kiedyś, obok krakowskich, do najpotężniejszych w Polsce. Powstały z fundacji króla Kazimierza Wielkiego w XIV wieku. Otaczały miasto ze wszystkich stron, tworząc wydłużoną elipsę. Mury obronne miały długość około 2 km, ich wysokość dochodziła do 9 m a szerokość do 2 m. Do miasta prowadziły bramy i furty. Mury obronne miały cztery bramy: Opatowską, Lubelską, Krakowską i Zawichojską, 21 baszt obronnych i 2 furty komunikacyjne: Dominikańską i Krakowską. Całość stanowiła system fortyfikacyjny miasta.

Do dziś zachowała się tylko Brama Opatowska zwana Wielką, Furta Dominikańska zwana Uchem Igielnym i część murów obronnych.

Godziny otwarcia Bramy Opatowskiej

Bilety wstępu na Bramę Opatowską

Wysokość Bramy Opatowskiej wynosi około 33 m. Zwieńczona jest renesansową attyką z motywem jaskółczego ogona. Z tarasu widokowego ukrytego w attyce roztacza się widok na panoramę Wisły, Góry Pieprzowe, Sandomierz i okolice. Dla turystów dostępne jest płatne wejście na Bramę Opatowską.

Przez Bramę Opatowską niespiesznie docieramy ul. Opatowską do Rynku Starego Miasta. Ale zanim tam dotrzemy naszą uwagę przyciąga rzeźba przedstawiającą chłopca balansującego nad ulicą Opatowską. Ta postać to jeden z synów flisaka z sandomierskiej legendy “O czworaczkach flisaka, co Wisłą drewno spławiał”.

Dawno, dawno temu, w niewielkiej górskiej osadzie, piękna żona flisaka urodziła czworaczki. Chłopcy szybko rośli. Byli nadzwyczaj sprawni i niesamowicie żywotni. Potrafili wyczyniać niezwykłe akrobacje – chodzili po linach i na szczudłach. Dlatego też często nosili posiłek ojcu na drugi brzeg rzeki, korzystając z liny przyczepionej do promu wożącego drwali i flisaków na wyręb. Ojciec chłopców budował tratwy i spławiał je do morza. Z każdej takiej wyprawy przywoził dzieciom i żonie prezenty.

Z jednej z nich przywiózł zwierciadło, które niestety wkrótce się stłukło. Wielu widziało w tym niedobry znak. Tylko chłopcy nie bardzo się tym faktem przejęli. Wkrótce wypracowali sobie cały kod porozumiewawczy.

W ich dwunaste urodziny wybrali się z ojcem na spływ. Tratwa z drewnianych bali, na której płynęli rozbiła się. Uratowały ich cztery różne statki rzeczne i przez to bracia znaleźli się w czterech różnych miejscach świata. Tęsknili za sobą i wysyłali w niebo “zajączki” przy pomocy kawałków lusterka, z nadzieją, że kiedyś ich promyki się spotkają…

— “O czworaczkach flisaka, co Wisłą drewno spławiał”

Rynek

Sandomierski rynek zachował swój XIV-wieczny charakter z czasów króla Kazimierza Wielkiego. Wokół Rynku stoi 30 kamienic. Jego centralne miejsce zajmuje Ratusz, a przy nim studnia miejska oraz figura Matki Boskiej, upamiętniająca miejsce rozstrzelań ludności przez Niemców w czasie II wojny światowej.

Znajdujący się w centrum Starówki plac ma wymiary 110 m x 120 m. Gołym okiem widać, że Rynek jest pochyły. Różnica poziomów dochodzi do 15 metrów.

Warto zwrócić uwagę na zabytkową malowniczą zabudowę Rynku – kamienice kryjące w sobie elementy budowli gotyckich, nazwami dające świadectwo wielokulturowości dawnego Sandomierza: Kamienica Pod Skrzydłami, Konkwit Boboli, Kamienica Gomółki, Dom Lazarczyka, Kamienica Dutreppich oraz słynna Kamienicę Oleśnickich pod nr 10.

W piwnicach Kamienicy Oleśnickich znajduje się wejście do sandomierskich podziemi. Zwiedzanie Podziemnej Trasy Turystycznej odbywa się wyłącznie z przewodnikiem i trwa około 45 minut.

Polecany artykuł: Podziemna Trasa Turystyczna w Sandomierzu

Stojące wokół Rynku kamienice mieszczą w sobie kawiarenki, restauracje, sklepy z pamiątkami, galerie sztuki i małe hotele.

Od roku 2004 w południowo-zachodnim rogu Rynku stoi ogromna kotwica wyłowioną z dna Wisły, z łańcuchem stojącym ku górze, symbolicznie sięgającym ku niebu. Kotwica ma symbolizować nadzieję oraz podkreślać portowy charakter Sandomierza.

Ratusz

Pośrodku Rynku stoi XIV-wieczny gotycki Ratusz, zbudowany pierwotnie na planie kwadratu i zwieńczony ośmioboczną wieżą. Ratusz to najstarsza budowla na sandomierskim Rynku. W XVI wieku rozebrano pierwszą wieżę. Kolejną, otynkowaną na biało wieżę ratuszową dobudowano w XVII wieku. Zwieńczono ją orłem z czasów Księstwa Warszawskiego. Wieża wyraźnie kontrastuje z pozostałą częścią budowli wykonaną z czerwonej cegły.

Ratusz od północy rozbudowano nadając całości kształt prostokąta składającego się z 3 kwadratów i zwieńczono renesansową attyką zaliczaną do najpiękniejszych w Polsce. Na ścianie południowej umieszczono zegar słoneczny i herb miasta.

Wychodząc z Rynku ulicą Mariacką, wychodzącą z południowo-wschodniego rogu placu, najpierw po lewej stronie mijamy duży biały budynek przy ul. Mariackiej 7. To Pałac Biskupi.

Pałac Biskupów Sandomierskich

Wybudowany został w II połowie XIX wieku z materiałów pozyskanych z rozbiórki kościołów św. Marii Magdaleny i św. Piotra. W pałacu tym przebywał w dniu 12 czerwca 1999 roku papież Jan Paweł II po sprawowanej mszy świętej na błoniach sandomierskich.

Dzwonnica Bazyliki Katedralnej

Po lewej stronie ulicy Mariackiej, u jej zbiegu z ul. Katedralną, stoi wysoka, barokowa dzwonnica wzniesiona w początkach XVIII wieku. Posiada bardzo okazały kamienny portal i otwory okienne w kamiennych obramowaniach. Dzwonnicę wieńczy hełm z latarnią z 1759 roku.

Według tradycji w XVIII wieku trzy znajdujące się na dzwonnicy dzwony zwoływały wiernych na jutrzenkę. Jest to jedyna dzwonnica w mieście.

Budynek jest dostępny do zwiedzania. Największą atrakcją jest zejście do pierwszej kondygnacji piwnic.

Bazylika Katedralna p.w. Narodzenia NMP

Ten okazały gotycki kościół jest matką kościołów całej diecezji sandomierskiej. Świątynię wzniesiono w latach 1360-1380 z fundacji króla Kazimierza Wielkiego jako kościół pokutny.

Świetność kościoła zniszczył potop szwedzki w 1656 roku. Po tej klęsce natychmiast przystąpiono do przeprowadzenia gruntownego remontu i wówczas rozbudowano budynek kościoła. Wnętrze otrzymało barokowy wystrój. W wieku XVIII prowadzono dalsze prace remontowe, po których powstały m.in. rokokowe ołtarze przy filarach.

W wystroju wnętrza Bazyliki Katedralnej p.w. Narodzenia NMP na szczególną uwagę zasługują m.in. freski bizantyjsko-ruskie powstałe około 1420 roku z fundacji króla Władysława Jagiełły, których osobliwością jest fresk ” Zaśnięcie Najświętszej Maryi Panny” oraz cykl 16 obrazów tzw. Martyrologium Romanum, czyli pierwszych męczenników chrześcijaństwa. W katedrze znajdują się również liczne nagrobki.

Kontynuując spacer po Sandomierzu docieramy do Zamku Królewskiego.

Zamek Królewski

Budowla ta powstała na miejscu grodu istniejącego co najmniej od XI wieku. Gdy Sandomierz w wyniku rozbicia dzielnicowego został w 1139 roku stolicą księstwa, a gród stał się książęcą rezydencją, musiała nastąpić jego rozbudowa. Niestety, najazdy nieprzyjaciół zniszczyły gród i dopiero badania archeologiczne ujawniły pierwotny jego wygląd.

Pierwsza wzmianka o murowanym gotyckim zamku pochodzi z 1349 roku. Była to budowla wzniesiona przez króla Kazimierza Wielkiego na miejscu poprzedniej budowli grodowej.

Od XIV wieku zamek sukcesywnie rozbudowywano. Inicjatorem budowy czterobocznego renesansowego zamku był król Zygmunt I Stary. Wyglądem przypominał Wawel. Nie cieszył się jednak długo swym imponującym wyglądem. W 1656 roku został bowiem wysadzony w powietrze przez wycofujące się z Sandomierza wojska szwedzkie. Ocalało jedynie skrzydło zachodnie, które w XVII wieku na zlecenie króla Jana III Sobieskiego zostało przebudowane w wolno stojący budynek typu pałacowego.

Po 1795 roku Austriacy przeznaczyli budynek na sąd i więzienie, które istniało tu do 1959 roku. Kolejne remonty doprowadziły do utworzenia w 1987 roku siedziby Muzeum Okręgowego.

Godziny otwarcia Muzeum Okręgowego

Ceny biletów wstępu do Muzeum Okręgowego

Za zamkiem biegnie ul. Królowej Jadwigi, w którą skręcamy. Zaprowadzi nas ona do lessowego Wąwozu Królowej Jadwigi.

Wąwóz Królowej Jadwigi

Wyżyna, na której powstał Sandomierz pokryta jest grubą 30-metrową warstwą żyznej lessowej gleby. W wyniku działania wód na terenie Sandomierszczyzny powstały malownicze wąwozy i jary. Do najpiękniejszych tych dzieł przyrody zaliczany jest Wąwóz Królowej Jadwigi.

Długość wąwozu wynosi około 500 metrów, a wysokość ścian sięga do około 12 metrów. Swoją nazwę wąwóz zawdzięcza legendzie o królowej Jadwidze, która ponoć podczas spaceru zgubiła w tym miejscu pantofelek.

Zbocza wąwozu porastają drzewa liściaste: wiązy, lipy, klony, akacje, oraz krzewy – głównie czarny bez i głóg. Uwagę zwracają niezwykłe kształty korzeni tych drzew. Szum drzew ponad głowami i powyginane korzenie tworzą dziwny, tajemniczy nastrój. Górą gałęzie drzew z przeciwległych stoków łączą się tworząc zielony tunel.

W mglisto-jesienne dni cisza w wąwozie jest tak niesamowita, że można usłyszeć własne myśli. Zaś w pogodne wiosenne dni słychać świergot ptaków. Ten wąwóz to miejsce malownicze, idealne na spacer.

Bulwar Wiślany

Dużą atrakcją Sandomierza jest nadwiślański Bulwar im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Jest to miejsce rekreacyjno-wypoczynkowe, z którego można podziwiać panoramę Starego Miasta.

Bulwar jest dość dobrze zagospodarowany turystycznie. Na terenie Bulwaru znajdują się m.in.: nowoczesna przystań dla sprzętu pływającego, którą tworzą zacumowane do brzegu modułowe pomosty pływające, informacyjno-rekreacyjny Budynek Sportów Wodnych wraz z tarasem, doskonale wyposażony plac zabaw dla dzieci oraz scena plenerowa, na której odbywają się imprezy kulturalne.

Wzdłuż brzegu Wisły biegnie również wspaniała promenada, która jest ulubionym miejscem spacerowym mieszkańców i turystów.

Patrząc z Bulwaru Wiślanego w stronę sandomierskiego wzgórza naszą uwagę przyciąga pokaźnych rozmiarów biały budynek. To Collegium Gostomianum.

Collegium Gostomianum

Budynek dawnej szkoły jezuickiej został ufundowany przez wojewodę poznańskiego i starostę sandomierskiego Hieronima Gostomskiego, od którego nazwiska wywodzi się nazwa szkoły. Collegium Gostomianum to największy budynek, wzniesiony w Sandomierzu w I połowie XVII wieku w stylu późnorenesansowym. Budowano go etapami w latach 1602-1616.

Po kasacie zakonu jezuitów w 1773 roku Collegium Gostomianum zostało przejęte przez Komisję Edukacji Narodowej i stało się szkołą świecką. Funkcję tę pełni do dziś. Obecnie znajduje się tu I Liceum Ogólnokształcące Collegium Gostomianum.

Collegium Gostomianum zostało wprowadzone do literatury przez Stefana Żeromskiego. W tej przesławnej szkole ojców jezuitów pobierali nauki bohaterowie “Popiołów”.

Obok Collegium Gostomianum wznosi się gotycki budynek zwany Domem Długosza.

Dom Długosza

Budynek został ufundowany w 1476 roku przez historyka, kanonika sandomierskiego Jana Długosza, dla potrzeb księży mansjonarzy pełniących posługi duszpasterskie w Kolegiacie Sandomierskiej.

Dom Długosza to ceglany dwukondygnacyjny budynek posadowiony na kamiennym podmurowaniu. Portale i otwory okienne umieszczone na różnych poziomach okolono kamiennymi ciosami.

Mansjonarze mieszkali tutaj do 1820 roku, do czasu zniesienia zgromadzenia.

W roku 1937 w Domu Długosza otwarto Muzeum Diecezjalne Sztuki Kościelnej. Ekspozycja muzealna obejmuje bogate zbiory kościelne i świeckie. Można tu podziwiać m.in. rękawiczki Królowej Jadwigi. Z tymi rękawiczkami wiąże się legenda mówiąca o tym, że Królowa Jadwiga pewnej zimy jadąc saniami w stronę Krakowa zakopała się w śniegu. Na pomoc pospieszyli jej mieszkańcy wsi Świątnik niedaleko Sandomierza. W zamian za pomoc Królowa odwdzięczyła się mieszkańcom darując im swoje rękawiczki z koziej skórki.

Godziny zwiedzania Domu Długosza

Bilety wstępu do Domu Długosza

Kościół św. Jakuba i klasztor o.o. Dominikanów

Z zamku w kierunku zachodnim prowadzi ul. Staromiejska do Wzgórza Staromiejskiego lub Świętojakubskiego, na którym zlokalizowany był pierwszy Sandomierz. Z pierwotnej zabudowy zachował się jedynie kościół św. Jakuba oraz w części klasztor o.o. Dominikanów.

Jest to jedna z pierwszych w Polsce świątyń wzniesionych z cegły, zaliczanych do budowli najwyższej klasy. Jest najstarszą zachowaną świątynią Sandomierza i należy do najcenniejszych zabytków romańskich w Polsce. Fundatorem kościoła wraz z klasztorem był biskup krakowski Iwo Odrowąż, który sprowadził Dominikanów do Sandomierza w roku 1226.

Tragiczny dla mieszkańców grodu i zakonników był rok 1260, kiedy to Sandomierz został zdobyty przez wodza tatarskiej Złotej Ordy – Burundaja. Tatarzy wyrżnęli mieszkańców grodu i 49 dominikanów wraz z przeorem. Miasto zostało całkowicie zniszczone.

Do dnia dzisiejszego w kościele św. Jakuba zachował się późnoromański portal nawiązujący do sztuki włoskiej m.in. do portalu w Bazylice św. Franciszka w Asyżu. Portal ten zwany jest Bramą Niebios.

Furta Dominikańska (Ucho Igielne)

Furta służyła przede wszystkim Dominikanom, przez nią bowiem prowadziła najkrótsza droga pomiędzy dwoma klasztorami dominikańskimi: znajdującym się w mieście przy nieistniejącym od 1807 roku kościele św. Marii Magdaleny (stojącym w miejscu dzisiejszego placu przy sandomierskim Urzędzie Miasta) oraz tym znajdującym się poza miastem przy kościele św. Jakuba.

Z uwagi na rozszerzające się ku górze przejście ta furta dominikańska zwana jest Uchem Igielnym.

Dominikanie mogli tą furtą przechodzić przez mury obronne. To przejście było jednak wystarczająco wąskie, żeby nie mogli się przez nie przedostać rycerze w zbrojach.

Podobno Ucho Igielne może się zamknąć, gdy przechodzi przez nie osoba mająca wiele na sumieniu. Mnie się udało przejść tędy bez przeszkód.

Synagoga

Sandomierska gmina żydowska należała w średniowieczu do największych i najważniejszych w Małopolsce. Obok pozostałości murów obronnych znajduje się synagoga, miejsce modlitw społeczności żydowskiej. Pierwotna, zbudowana w XV wieku budowla uległa spaleniu. Obecna pochodzi z XVIII wieku.

Wewnątrz zachowały się malowidła ścienne z kaligrafią. Losy ludności żydowskiej w okresie II wojny światowej były niezwykle tragiczne. Na ul. Żydowskiej podczas okupacji istniało getto zlikwidowane zimą 1943 roku. Obecnie w synagodze mieści się Archiwum Państwowe, które gromadzi akta miasta Sandomierza od XVI wieku.

Obok synagogi, nad skarpą, zachował się odcinek muru obronnego z pozostałością baszty.

Kościół św. Michała i klasztor sióstr Benedyktynek

Benedyktynki przybyły do Sandomierza z Chełmna Pomorskiego w 1613 roku pod pieczą marszałkowej wielkiej koronnej Elżbiety Łucji z Gostomskich Sieniawskiej. Z powodu zniszczeń i pożarów klasztor Benedyktynek był trzykrotnie budowany.

Obecny budynek klasztoru pochodzi z II połowy XVII wieku, kiedy nastąpiła jego odbudowa i przebudowa. Składa się z trzech skrzydeł z obszernym wirydarzem. Powstał wtedy barokowy kościół klasztorny p.w. św. Michała. Kamienne portale i szczyty zwieńczone posągami tworzą bogatą architekturę budowli.

Od 1903 roku wszystkie zabudowania klasztoru wraz z kościołem należą do Wyższego Seminarium Duchownego.

Podczas spaceru wyżej wymienioną trasą przeszliśmy dookoła starej części miasta i ponownie znaleźliśmy się przy Bramie Opatowskiej. Ponownie kierujemy się na Rynek, po to, aby odwiedzić jeszcze jedno sympatyczne miejsce – muzeum Świat Ojca Mateusza.

Świat Ojca Mateusza

Od roku 2008 w Sandomierzu kręcony jest serial “Ojciec Mateusz”. Serial wzorowany jest na włoskiej produkcji “Don Mateo” emitowanej na kanale RAI1. W polskiej wersji, obok bohatera serialu, główną rolę gra miasto Sandomierz.

Choć akcja serialu toczy się w Sandomierzu i nie brak na ekranie malowniczych ujęć miasta, głównie Rynku, to zdjęcia powstają głównie w okolicach Warszawy. Parafia Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Sandomierzu to tak naprawdę kościół p.w. św. Wawrzyńca we wsi Glinianka koło Otwocka. Plebania będąca domem księdza Mateusza w rzeczywistości znajduje się w domu położonym w podwarszawskiej Radości. Wejście na serialową komendę policji znajduje się w Sandomierzu przy ul. Oleśnickiego, czyli w budynku zajmowanym przez niektóre wydziały Urzędu Miasta. Natomiast wszystkie sceny, również te kręcone w gabinecie inspektora Możejki, powstają w podwarszawskiej Radości.

Ponieważ serial przyczynił się do rozreklamowania miasta i wzrostu jego popularności wśród turystów, w programie zwiedzania Sandomierza nie może zabraknąć wizyty w muzeum Świat Ojca Mateusza.

Godziny zwiedzania muzeum “Świat Ojca Mateusza”

Muzeum “Świat Ojca Mateusza” czynne jest codziennie w godzinach od 10:00 do 18:00.

Bilety wstępu do muzeum “Świat Ojca Mateusza”

Odwiedzających witają w korytarzu gipsowe odciski dłoni aktorów grających w serialu główne role. Muzeum znajduje się na I piętrze kamienicy i składa się z czterech pomieszczeń:

• inscenizacji kościoła Matki Bożej Nieustającej Pomocy, który jest miejscem pracy proboszcza Mateusza Żmigrodzkiego,
• kuchnio-jadalni plebanii, w której na gości czekają gospodyni Natalia Borowik i Waldek Grzelak “Pluskwa”,
• posterunku sandomierskiej policji wraz z celą “na dołku”, gdzie znajdziemy woskowe figury inspektora Oresta Możejki, sierżanta Przemysława Gibalskiego i aspiranta Mieczysława Nocula,
• gabinet biskupa sandomierskiego z woskową figurą księdza Mateusza Żmigrodzkiego.

Pieczołowicie odtworzona scenografia serialu pozwala nam poczuć się dokładnie tak, jakbyśmy byli w środku akcji “Ojca Mateusza”. Całości wrażenia dopełnia płynąca w tle muzyka z serialu.

Z woskowymi sobowtórami głównych bohaterów można sobie zrobić zdjęcie. W kasie biletowej funkcjonuje sklep z serialowymi pamiątkami. Niektóre z nich są naprawdę gustowne i dobrej jakości. Można tu zakupić m.in.: serialowe kubki, długopisy, słodycze i płyty z odcinkami serialu.

Na zwiedzenie muzeum potrzeba około godziny, szczególnie w dni wzmożonego ruchu turystycznego.

Coś dla ciała, czyli Sandomierz i jego lokalne produkty

Sandomierz ma swoje smaki. Na każdym stoisku i w każdym sandomierskim sklepie można kupić lokalne produkty: “Podpiwek Sandomierski”, bezalkoholowy “Cydr Sandomierski” czy “Krówki Sandomierskie”. W okolicach Rynku zaś można kupić rzemieślnicze lody.

Kulinarnie królują tu również sandomierskie zapiekanki. Fakt, że w różnych punktach gastronomicznych sandomierskie zapiekanki prezentują różny poziom, ale na pewno nie zawiedziesz się smakiem zapiekanek serwowanych przy ul. Opatowskiej 17, po lewej stronie idąc od Rynku w kierunku Bramy Opatowskiej.

Sandomierz – stolica krzemienia pasiastego

Na wstępie napisałem, że Sandomierz nazywany jest stolicą krzemienia pasiastego. Pokaźnych rozmiarów pierścień z krzemieniem pasiastym, wydobywanym kiedyś w okolicy, można zobaczyć nieopodal sandomierskiego Rynku, idąc spadzistą uliczką Zamkową prowadzącą w stronę zamku. Pierścień waży 80 kg, w tym samo “oczko” z krzemienia – 30 kg, a średnica pierścienia wynosi ponad metr.

Nie dziwi więc, że w Sandomierzu można kupić na każdym straganie i w wielu sklepach rozmaitą biżuterię z tym kamieniem (wisiorki, bransolety, pierścionki i kolczyki). Taka biżuteria może być gustowną ale i praktyczną pamiątką z Sandomierza, szczególnie dla pań. Ceny takiej biżuterii na miejscowym bazarku są przystępne a jakość tych wyrobów bardzo przyzwoita. Naprawdę warto.

Zakładając, że nie do wszystkich wyżej opisanych obiektów będziemy wchodzić do środka, zobaczenie w Sandomierzu tego co najważniejsze zajmie nam cały dzień. Taka wycieczka sprawi, że klimat Sandomierza zostanie nam w pamięci na długo.

Gdzie spać w Sandomierzu? Polecane noclegi

Jeśli zarezerwujesz nocleg za pomocą zamieszczonych we wpisie linków ja otrzymam niewielką prowizję. Dla Ciebie cena noclegu pozostaje taka sama.