rakija

Rakija, czyli bałkańska woda ognista

Rakija należy do jednego z najbardziej popularnych alkoholi, jakie możemy spotkać w Chorwacji. Alkohol ten jest nie tylko narodowym trunkiem Chorwatów, ale króluje na całych Bałkanach. Głównie można go spotkać nie tylko w Chorwacji, ale również w Bośni i Hercegowinie oraz Serbii, a nawet w Bułgarii. Wbrew częstej opinii, rakija nie jest bimbrem, bowiem w odróżnieniu od polskiego samogonu rakija jest wytwarzana z owoców.

Można powiedzieć, że rakija jest elementem kultury bałkańskiej. W każdym bałkańskim domu ukryta jest przynajmniej jedna butelka prawdziwej domowej rakii z przeznaczeniem na specjalne okazje. Rakija jest obecna podczas większych imprez oraz na świątecznych stołach. Po przyjściu na świat nowego członka rodziny pije się rakiję za świetlaną przyszłość młodego człowieka, w trakcie ceremonii ślubnych wznosi się nią toasty za zdrowie i szczęście nowożeńców, a w czasie pogrzebów żałobnicy wypijają kieliszeczek za spokój duszy zmarłego.

Historia trunku

Historia rakii sięga XIV wieku. Do niedawna sądzono, że alkohol ten zaczęto wytwarzać na Bałkanach w XVI wieku, ale badania archeologiczne sprzed kilku lat prowadzone na wzgórzu Trapezica wykazały, że pionierami w produkcji rakii byli Bułgarzy. W XVIII wieku odnotowano na Bałkanach większe spożycie rakii niż wina. Na światowej wystawie w Paryżu w roku 1889 zaprezentowano rakiję ze śliwek, z winogron, z czereśni, z gruszek i z jałowca. Największe uznanie na tej wystawie zdobyła rakija ze śliwek, czyli šljivovica, która do dziś jest najpopularniejszym rodzajem tego alkoholu na całych Bałkanach. Największy wzrost produkcji i spożycia tego alkoholu nastąpił na początku wieku XX.

Co to jest rakija?

Alkohol ten jest rodzajem brandy otrzymywanej w wyniku kilkukrotnej destylacji sfermentowanych owoców. Zawartość alkoholu w tym trunku wynosi zasadniczo pomiędzy 45% a 60%, choć jeśli trunek jest produkowany w warunkach domowych, jej moc może dochodzić nawet do 90%, co sprawdziłem zaopatrując się u jednego z bośniackich gospodarzy. Co ciekawe, jeżeli rakija jest dobrze zrobiona, dzięki delikatnemu aromatowi owoców, pijąc nie czujemy jej mocy, oczywiście do pewnego momentu.

w takich kieliszkach powinna być pita rakija

Normalnie rakija jest bezbarwna. Kolor bierze się z dodania do niej ziół lub innych dodatków (orzechów, ziół, miodu). Niekiedy rakiję leżakuje się w drewnianych (dębowych lub morwowych) beczkach, co powoduje, że trunek nabiera dodatkowego aromatu i złocistego koloru.

Jak powstaje rakija?

Najpierw przejrzałe owoce umieszcza się w drewnianych naczyniach w celu poddania ich kilkutygodniowej fermentacji. W wyniku tego procesu otrzymuje się mieszankę zwaną w krajach bałkańskich “komin”. Kolejnym etapem produkcji jest trwająca około 2-3 godzin destylacja, którą przeprowadza się w dużych miedzianych kotłach. Choć sama destylacja jest procesem dość powolnym, to trzeba uważać aby “komin” nie wykipiał. Podczas podgrzewania kotłów “komin” wydziela opary alkoholu, które następnie poddawane są procesowi chłodzenia.

rakija

Niektórzy producenci rakii przedłużają proces destylacji, co powoduje uzyskanie mocniejszego, i podobno zdrowszego alkoholu.

I tak w wielkim skrócie przebiega procedura uzyskiwania tego drogocennego napoju.

Rodzaje rakii

Ze względu na aromat owocowy rozróżnić możemy następujące rodzaje tego trunku:

  • lozovača – z winogron
  • šljivovica – ze śliwek
  • kruškovača (vilijamovka) – z gruszek
  • jabukovača – z jabłek
  • kajsijevača – z moreli
  • travarica – z ziołami
  • medovača (medenica) – z miodem
  • smokvovača – z figami
  • orahovača – z orzechami
  • dunjevača – z pigwą
  • višnjevača – z wiśni
  • trešnjevača – z czereśni
  • klekovača – z jałowca

Bardzo często rakija jest aromatyzowana różnymi rodzajami ziół: rozmarynem, szałwią, lawendą, melisą, miętą.

Jak pić rakiję?

Osoby, które miały do czynienia po raz pierwszy z rakiją, mogły być zaskoczone tym, jak mocny jest to trunek. Z tego powodu rakii nie pijemy jak wódki w formie “szybkiego”, ani nie nalewamy sobie jej do szklanki i nie pijemy do dna. Nie zapija się jej również sokiem lub napojami gazowanymi. Rakiję należy pić powoli z podłużnego kieliszka zwanego “čokanj”, sącząc małymi łykami i delektując się smakiem owoców, z których została zrobiona. Kieliszek do rakii charakteryzuje się długą szyjką, a wszystko to po to, aby nie było za bardzo czuć zapachu.

Dodatkowo, jeżeli pijemy rakiję na Bałkanach, to w trakcie toastu patrzymy w oczy swoim towarzyszom, bo inaczej zostaniemy potraktowani jako osoba nieszczera.

Dobrej jakości rakiję zawsze podaje się w temperaturze pokojowej. Jeśli alkohol jest schłodzony, możemy być niemal pewni, że rakija jest słabej jakości, a niska temperatura (tudzież kostki lodu) mają zamaskować niepożądane aromaty. Ciepło bowiem wydobywa z tego alkoholu głębię smaku i aromatu.

Na Bałkanach, szczególnie w okresie jesienno-zimowym, dość często pije się grzaną rakiję, której przypisuje się zbawienne właściwości lecznicze i rozgrzewające.

Właściwości zdrowotne rakii

Tak jak w przeszłości u nas oliwa z oliwek, czosnek, miód czy smalec, tak na Bałkanach to rakija była uważana za jedno z najlepszych lekarstw na wszelkie choroby ciała i duszy.

Masz problemy z żołądkiem? Rakija pomoże. A może boli Cię ząb? Rakija jest niezastąpiona. Skaleczyłeś się? Rakija jest lepsza niż woda utleniona. To również dobre lekarstwo na poprawę apetytu czy na wzmocnienie ogólnej odporności organizmu.

Pamiętać jednak trzeba, że tylko picie rakii w rozsądnych ilościach uleczy nasze dolegliwości zdrowotne.

Gdzie kupić rakiję?

Kupując rakiję w Chorwacji czy innych krajach bałkańskich, warto szukać jej na targowiskach lub straganikach z owocami, oliwami i miodami. Handlujący często oferują własne produkty “spod lady”. Kupując np. figi na bazarku warto rzucić krótkie “rakija”.

Kupując bezpośrednio od producenta litr tego alkoholu kosztuje w przeliczeniu około 30-40 zł.

Rakiję można również kupić w wielu sklepach spożywczych oraz punktach z pamiątkami dla turystów. Odradzam jednak kupowanie rakii w takich miejscach, bowiem to nie ta sama jakość, co rakija domowa, kupowana wprost od miejscowych gospodarzy. Niestety najczęściej rakija kupiona w sklepie nie smakuje tak dobrze jak ta domowa, pochodząca bezpośrednio z rąk bałkańskich gospodarzy.

Podziel się artykułem

Każda filiżanka kawy to nowa historia.

Jeśli artykuł dostarczył Ci szukanych informacji będzie mi miło jeśli postawisz mi wirtualną kawę. Twoje wsparcie motywuje mnie do tworzenia nowych treści i pomaga w finansowaniu kosztów utrzymania bloga.

W podziękowaniu za Twoje wsparcie otrzymasz 60 dni darmowego dostępu do platformy BookBeat, gdzie znajdziesz ogromną bibliotekę audiobooków. To więcej niż standardowy okres próbny dostępny na oficjalnej stronie BookBeat.

buycoffeeto

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *