Spacer po Rzymie szlakiem antycznych zabytków

Wieczne Miasto to duchowa i kulturowa stolica zachodniego świata. Rzym jest ośrodkiem chrześcijaństwa i siedzibą głowy Kościoła – papieża. Jest miejscem narodzin wielkiej starożytnej cywilizacji, na której pozostałości do dziś natykamy się w języku, kulturze i obyczajach. Rzym jest również najbogatszą na świecie skarbnicą sztuki, miastem-muzeum, w którym na każdym kroku spotykamy świadectwa wielkiej historii. Zapraszam Cię na spacer po antycznym Rzymie.

Ponieważ wszystkie niżej opisane punkty zwiedzania położone są od siebie w odległościach spacerowych, będzie to wycieczka piesza. Warto zatem zadbać o dobre obuwie, gdyż nasz całodzienny spacer po Rzymie będzie liczył około 6 km.

Trzymilionowy Rzym jest położony na siedmiu wzgórzach usytuowanych nad rzeką Tyber, która płynie środkiem miasta z północy na południe. Początki Wiecznego Miasta obrosły w legendę.

Powstanie i historia Rzymu

Rea Sylwia (Rhea Silvia), córka miejscowego króla Numitora, urodziła Marsowi dwóch synów – Romulusa i Remusa. Przeznaczone na ofiarę dzieci odnalazła i wykarmiła wilczyca. Bracia wytyczyli na wzgórzu palatyńskim granice miasta. W walce o władzę Romulus zabił bliźniaka Remusa i został pierwszym władcą założonego w 753 roku p.n.e. miasta. Królestwem Rzym pozostał do powstania ludu przeciwko okrutnemu Tarkwiniuszowi. Wówczas proklamowano republikę. Miasto rozkwitło i zaczęło podbijać okoliczne ziemie. Wkrótce jego granice obejmowały Sycylię i północ Afryki, stając się głównym mocarstwem na Morzu Śródziemnym. Po zamordowaniu Juliusza Cezara i okresie zamieszek Rzym stał się cesarstwem z Augustem na czele. On właśnie przekształcił miasto z kamiennego na marmurowe.

Rzymianie w mistrzowski sposób podjęli dziedzictwo sztuki greckiej i wprowadzili do architektury technologiczną maestrię. Świadectwami geniuszu starożytnych są wspaniałe Hale Trajana, Koloseum czy Panteon.

Po latach prześladowań chrześcijan Konstantyn Wielki w IV wieku uznał chrześcijaństwo za oficjalną religię cesarstwa. Za jego panowania powstały najbardziej czczone do dziś przez pielgrzymów świątynie: Bazylika św. Piotra, św. Jana na Lateranie i Santa Maria Maggiore. Był to jednak również czas upadku Rzymu. Zdewastowany i opuszczony przez cesarski dwór Rzym zapomniał o dawnej świetności.

Uratowany został przez papieży, którzy z czasem stali się ośrodkiem władzy miasta. Dominująca w średniowieczu władza następców św. Piotra umocniła Rzym, który pozostał stolicą chrześcijańskiego świata.

W XV wieku zwiększa się artystyczna rola Rzymu, który staje się mekką artystów. W Wiecznym Mieście powstawały arcydzieła sztuki dojrzałego renesansu: prace Rafaela i Michała Anioła, stance, Pieta Watykańska i Kaplica Sykstyńska. Do przebudowy drewnianej Bazyliki św. Piotra zaangażowani zostali najwięksi mistrzowie architektury. Rozwojowi sztuki sprzyjała finansowa i polityczna potęga papiestwa.

Wiek XVII przyniósł Rzymowi kolejną artystyczną rewolucję – barok. Swoje piękno Rzym zawdzięcza rywalizacji dwóch wybitnych artystów: Berniniego i Borrominiego. W okresie baroku place wzbogaciły się o fantazyjne fontanny. W Rzymie tworzył też Caravaggio, który zrewolucjonizował malarstwo.

Zajęty w 1798 r. przez Napoleona Rzym stracił swoją polityczną siłę. Artystyczna pozycja pozostała jednak nadal bardzo silna.

W 1870 r. Garibaldi przyłączył miasto do zjednoczonych Włoch. Rzym zostaje wówczas stolicą Italii. Strefa wpływów papieża ograniczona została jedynie do Watykanu. Niezależnym państwem stanie się on dopiero w roku 1929 na mocy przygotowanego przez Mussoliniego konkordatu.

Rzym XX wieku to przede wszystkim ten znany z wielkiego ekranu. Najsłynniejszymi filmowymi obrazami Wiecznego miasta są: komedia “Rzymskie wakacje” oraz nagrodzony Oscarem “Dolce Vita” Felliniego. Tytułowe “słodkie życie” stało się symbolem włoskiego stylu i radości życia: pogodne usposobienie, brak pośpiechu, znakomita kuchnia oraz wielka wrażliwość Włochów na piękno.

Włochy od lat 50. XX w stanowią światową stolicę wzornictwa przemysłowego. W Rzymie znajdują się sklepy wszystkich znanych domów mody Włoch.

Naszą wycieczkę rozpoczynamy na stacji metra “Colloseo”, znajdującej tuż obok od Koloseum.

---

Zobacz niezwykłe osiągnięcia cywilizacji, zarówno starożytne, jak i współczesne, w tej liczącej 2500 lat metropolii. Oto kilka atrakcji i wycieczek w Rzymie, które mogą Cię zainteresować:

Koloseum

Ze wszystkich zabytków starożytności Rzymu to właśnie Koloseum robi największe wrażenie. Amfiteatr służący jako miejsce walk gladiatorów i widowisk oraz poskramiania dzikich zwierząt pozwalał zaspokajać rządze spragnionych igrzysk obywateli miasta.

Koloseum wzniesiono na terenie sztucznego jeziora przylegającego do Pałacu Nerona zwanego Domus Aurea. Budowę teatru rozpoczął Wespazjan w 72 roku n.e. a ukończył jego syn Tytus. Podczas prac zatrudniono 7 tysięcy więźniów żydowskich, z których wielu zamieszkiwało Rzym w owych czasach. Użyto 50 tysięcy wozów do przetransportowania bloków trawertynu z oddalonego o 40 km kamieniołomu w Tivoli.

Otwarcie Koloseum nastąpiło w 80 r., a towarzyszyły mu trwające 100 dni uroczystości, podczas których zabito 5 tysięcy dzikich zwierząt. Choć rozmiary budowli są ogromne, nazwa pochodzi ze średniowiecza od znajdującego się obok posągu zwanego Kolosem.

Koloseum zbudowano według niezwykle funkcjonalnego projektu stanowiącego prototyp współczesnych stadionów. 73 tysiące widzów mogło zająć ustawione tu rzędami miejsca. Nawet przy największym zatłoczeniu trybun 80 numerowanych wyjść pozwalało na swobodne opuszczenie amfiteatru. Dzięki wewnętrznym korytarzom widzowie mogli szybko i wygodnie przemieszczać się i w ciągu 10 minut od wejścia zająć miejsca. Przed deszczem, słońcem i upałem zgromadzonych chronił wsparty na 240 drewnianych masztach dach z płótna żaglowego.

Koloseum stało się symbolem miasta i już w VII wieku znane było powiedzenie: “Dopóki stoi Koloseum, stać będzie także Rzym. Kiedy Koloseum przestanie istnieć, i Rzym przestanie istnieć, a z końcem Rzymu nastąpi koniec świata”.

Po napaści Normanów z antycznego Rzymu niewiele pozostało. Koloseum przez lata stało opustoszałe i stanowiło budulec dla prawie całego miasta. Dopiero papież Benedykt XIV uratował stary amfiteatr, uświęcając go. W tym celu odprawił w nim drogę krzyżową, a w centrum wzniósł krzyż. Po jakimś czasie symbol usunięto, lecz powrócił on w 1926 roku.

Polecany artykuł: Zwiedzanie Koloseum w Rzymie – bilety i rady praktyczne

Wbrew obiegowej opinii nie zginęło tu wielu chrześcijan. Koloseum funkcjonowało przede wszystkim jako miejsce igrzysk. Widoczny dziś niezwykle skomplikowany labirynt korytarzy i szybów, niegdyś ukryty był przed oczami widzów, pozwalał swobodnie przeprowadzać gladiatorów i dzikie zwierzęta oraz przenosić dekoracje. Wszystko to zakrywała drewniana podłoga oraz posypana piaskiem arena. Według niektórych starożytnych przekazów niekiedy zalewano arenę wodą, tworząc scenografię dla odtwarzania widowiskowych bitew morskich.

Miejsca na trybunach były dokładnie określone w zależności od klasy społecznej. Na dole zasiadał cesarz i westalki, wyżej senatorowie, potem mężowie stanu i arystokracja, dalej zwykli obywatele. Z samej góry widowisko oglądali niewolnicy i biedota. Wstęp do Koloseum był zabroniony grabarzom, aktorom i emerytowanym gladiatorom. Krwawe widowiska kończące się czasem śmiercią gladiatorów i prowadzące do wymarcia całych gatunków afrykańskich zwierząt, jako darmowe cieszyły się ogromną popularnością wśród Rzymian.

Godziny zwiedzania Koloseum

Ceny biletów wstępu do Koloseum

W przypadku zakupu biletu przez internet doliczana jest do każdego biletu prowizja w wysokości 2 €. Bilety do Koloseum uprawniają również do wstępu na Forum Romanum i Palatyn.

Do następnego punktu wycieczki mamy do pokonania 700 m.

Forum Romanum i Palatyn

Z Koloseum warto przejść się wytyczoną przez Mussoliniego arterią Via Dei Fori Imperiali. Doprowadzi nas ona do serca antycznego Rzymy i zarodka europejskiej cywilizacji – do Forum Romanum i na Palatyn.

Forum Romanum, starożytne centrum życia publicznego, dzisiaj stanowi najbardziej malownicze ruiny świata. Do XIX wieku pozostawały one przysypane ziemią. Obecnie często rozczarowują. Aby w pełni uświadomić sobie ich urodę i znaczenie trzeba użyć wyobraźni i zaczerpnąć nieco historycznej wiedzy.

Do najlepiej zachowanych obiektów należą Hale Trajana, kiedyś zaliczane do cudów świata. Można powiedzieć, że to prototyp dzisiejszych centrów handlowych, służyły bowiem jako kompleks 150 sklepów i urzędów. Kupić tu można było niemal wszystko.

Północne wejście na Forum prowadzi przez strome zbocze. Z lewej strony znajduje się świątynia Antonina i Faustyny. Po prawej widoczne są pozostałości Basilica Emilia. Rozciąga się ze wschodu na zachód na długości około 100 metrów. Jej front, zwrócony w stronę Forum, ozdobiony jest portykiem, którego trzy granitowe kolumny zostały współcześnie zrekonstruowane.

Obok znajduje się Curian Iulia, jedna z nielicznych w całości zachowanych na Forum budowli. Wielka prosta konstrukcja wznoszona była od 80 roku przed Chrystusem. Służyła jako miejsce zebrań senatu oraz siedziba obwieszczających wolę bogów augurów. Przed budynkiem widoczny jest czarny ogrodzony pawiment, Lapis Niger. Jest to miejsce, gdzie zgodnie z tradycją pochowany został Romulus, założyciel miasta.

Nad okolicą dominuje jeden z najbardziej efektownych zabytków – Łuk Septymiusza Sewera, wzniesiony w 203 roku dla uczczenia 10. rocznicy panowania cesarza. Łuk pokryty jest płaskorzeźbami ukazującymi wydarzenia z życia Septymiusza. Cztery panele nad mniejszymi łukami ukazują epizody z dwóch wojen przeciwko Partom. Wyżej przedstawiona jest triumfalna procesja. Na bazach kolumn widać wizerunki wziętych w niewolę barbarzyńców. Inskrypcje na łuku upamiętniają nie tylko cesarza, ale i jego synów, którym po śmierci ojca przypadła władza nad Rzymem.

W południowej części Forum podziwiać można pozostałości wzniesionej w czasach Cezara Basillica Giulia. Z prostokątnej budowli zachowały się fragmenty marmurowych kolumn. Obok stoją kolumny świątyni Kastora i Polluksa, będącej jednym z najstarszych zabytków Rzymu, datowanej na V wiek przed Chrystusem.

Do pozostałości przylega Dom Westalek (Casa delle Vestali), w którym mieszkało sześć kapłanek odpowiadających za podtrzymywanie ognia dla bogini Westy. Luksusowy pałac dziewcząt pochodzących z najlepszych rzymskich rodzin był pochodzącą z czasów Nerona rekonstrukcją domu wzniesionego przez jednego z pierwszych królów Rzymu – Numy Pompiliusza. Gdy ogień zgasł westalki karano chłostą, a utrata dziedzictwa kończyła się dla kapłanki zakopaniem żywcem w ziemi. Tuż przy domu znajdują się pozostałości okrągłej świątyni Westy, otoczonej 20 kolumnami.

Polecany artykuł: Zwiedzanie Forum Romanum i Palatynu w Rzymie – bilety wstępu

Naprzeciwko Domu Westalek widać okrągłą świątynię Romulusa, służącą jako przedsionek kościoła świętych Kosmy i Damiana. Tuż za nią krótka arkada prowadzi do Bazyliki Maksencjusza.

Kawałek dalej widoczny jest Łuk Tytusa, zbudowany w czasach Domicjana dla upamiętnienia zwycięstwa Wespazjana i Tytusa nad Izraelitami, zakończonym zniszczeniem Jerozolimy. Płaskorzeźby na łuku ukazują triumfalne pochody, w których niesione są zdobyte łupy ze świątyni Salomona. Za Łukiem Tytusa znajduje się droga wiodąca na Palatyn.

Palatyn był w okresie Cesarstwa czymś w rodzaju antycznego Beverly Hills. Na wzgórzu mieściła się ekskluzywna dzielnica zamieszkiwana przez najbogatszych obywateli Cesarstwa. Stąd od nazwy tego wzgórza pochodzi słowo “pałac”.

Na wzgórzu po lewej stronie od głównej drogi rozciągają się ruiny ogromnego Domus Augustana, prywatnej rezydencji cesarzy. Do dziś na wielkim dziedzińcu zachowała się fontanna w formie labiryntu.

Naprzeciwko Domu Cesarzy znajdują się pozostałości znacznie mniejszego Domus Livia, będącego częścią Domus Augustana. Po zejściu schodami z lewej strony trafimy do Ogrodów Farnese. Mieścił się tu pierwszy ogród botaniczny na świecie założony w 1625 roku przez kardynała Alessandra Farnese. Wnuk papieża Pawła III zasypał ruiny antycznej budowli i zamówił projekt ogrodu. Tarasy ogrodu ciągną się połączone schodami od Domu Westalek do szczytu Palatynu. W czasach kardynała Farnese ogród był miejscem wystawnych i wesołych przyjęć, w których szczególna rola przypadała rzymskim kurtyzanom.

Wstęp na Forum Romanum odbywa się na podstawie biletu zakupionego do Koloseum.

Godziny zwiedzania Forum Romanum

Stąd od następnego przystanku na trasie zwiedzania dzieli nas 500 m.

Kapitol

Kapitol jest najniższym z siedmiu wzgórz, na których zbudowano Rzym. Na jego południowym wierzchołku w starożytności stała najstarsza i najważniejsza rzymska świątynia Jowisza Jupiter Optimus Maximus Capitolinus. Na północnym wierzchołku znajdowała się natomiast cytadela.

Wzgórze pełniło fundamentalną rolę już ponad 2,5 tysiąca lat temu. Oprócz świątyń na Kapitolu znajdowało się tabularium, służące za główne archiwum Imperium. Ostatnia świątynia wybudowana w 509 r. n.e. była równa rozmiarom Panteonowi w Atenach.

Po zdobyciu Rzymu przez Galów twierdza na Kapitolu nie uległa najeźdźcom. Próbowano zdobyć wzgórze pod osłoną nocy. Gdy obrońcy twierdzy zasnęli nad Kapitolem czuwały gęsi poświęcone bogini Junonie. To właśnie one ostrzegły żołnierzy o zbliżających się Galach, dzięki czemu nie tylko odparto atak, ale i pozbyto się wrogów z Rzymu. Jedną z gęsi obniesiono w lektyce po mieście, natomiast psy, które zasnęły na posterunku ukarano.

— legenda o kapitolińskich gęsiach

Na szczyt Kapitolu najlepiej wejść rozłożystymi schodami zwanymi Cordonata. Prowadzą one do jednego z najpiękniejszych placów Rzymu – Piazza del Campidoglio, zaprojektowanego przez Michała Anioła. Plac w kształcie trapezu wyłożony jest kamienną kostką. W centrum skweru na cokole stoi kopia antycznego posągu przedstawiającego Marka Aureliusza. Oryginał znajduje się w Muzeach Kapitolińskich. Głównym gmachem placu jest renesansowo-barokowy budynek na wprost schodów – Palazzo Senatorio. Nad pałacem dominuje wieża zegarowa. Pałac senatorski pełni funkcję ratusza. W budynkach po jego bokach znajdują się Muzea Kapitolińskie.

Po pokonaniu kolejnych 300 m dotrzemy do Piazza Venezia.

Piazza Venezia

Piazza Venezia jest zdominowany przez pompatyczny pomnik Wiktora Emanuela, zwany Vittoriano lub Altare della Patria. Wzniesiono go na przełomie XIX i XX wieku, jako Ołtarz Ojczyzny, upamiętniający zjednoczenie Włoch. Budowlę tę nazywa się złośliwie wielką maszyną do pisania albo tortem weselnym. Największą wadą konstrukcji ołtarza jest to, że zasłania Kapitol, duchowe i polityczne centrum Wiecznego Miasta.

Obok Piazza Venezzia znajduje się jedna z najstarszych bazylik w mieście – San Marco. Wzniesiono ją w 336 roku, prawdopodobnie by upamiętnić miejsce, w którym mieszkał św. Marek podczas pobytu w Rzymie.

Tuż za San Marco znajdziemy pomnik bogini Izydy, nazywany Madama Lucrezia. Należy on do tzw. mówiących posągów, czyli takich, na których niezadowoleni Rzymianie zawieszali karteczki z komentarzami do najważniejszych wydarzeń w mieście.

Pokonujemy kolejny 800-metrowy odcinek i docieramy do Panteonu.

Panteon

Dochodzimy do Piazza della Rotonda, gdzie znajduje się Panteon, tworzący południowe obrzeże placu. To jedyna całkowicie zachowana starożytna budowla Wiecznego Miasta. Wzniesiony został prawdopodobnie jako świątynia wszystkich bogów. Jednak często uważa się, że miał on pełnić miejsce kultu nie bogów, lecz władców Rzymu.

Panteon zbudował cesarz Hadrian w II w. naszej ery, a gigantyczny napis na fasadzie “Marek Agrypa syn Luksjusza, trzykrotny konsul skonstruował” odnosi się do znajdującej się tu wcześniej świątyni.

Dzieło imponuje rozmachem i wiedzą inżynierską, które docenić można dopiero podziwiając wnętrze budowli. Panteon jest największym budynkiem w Rzymie porównywalnym tylko z Pallazzo dello Sport wzniesionym na olimpiadę w 1960 roku. Kopuła mierzy 44,4 m średnicy i do połowy XX wieku stanowiła największą na świecie. Oculus, otwór w środku kopuły, wpuszczający do ciemnego pomieszczenia snop światła, ma aż 9 m średnicy. Zgodnie z zamysłem cesarza otwór miał pozwolić przebywającym w środku na kontemplację niebios. Dokładnie tyle co średnica kopuły, ma wysokość budowli. Wnętrze jest zatem idealną półkulą.

Polecany artykuł: Panteon – zwiedzanie, bilety wstępu i rady praktyczne

Podziw może budzić brak jakichkolwiek widocznych filarów podtrzymujących konstrukcję. Inną architektoniczną osobliwością Panteonu są kasetony kopuły. Im wyżej tym są one cieńsze, a ich grubość wynosi od 7 do zaledwie 1 m. Zmniejszenie ciężaru tak wielkiej kopuły umożliwiło również zastosowanie coraz to lżejszych materiałów – u podstawy betonu i trawertynu, w połowie wysokości – skał wulkanicznych, oraz lekkiego pumeksu u szczytu. Do wnętrza Panteonu prowadzą ciężkie 20-tonowe drzwi z brązu. Wyłożoną granitem oraz żółtym marmurem ścianę wewnętrzną przecina siedem równomiernie rozmieszczonych wnęk (dla 7 bóstw: Jowisza, Marsa, Neptuna, Wenus, Merkurego, Plutona i Saturna).

Panteon w VII wieku został przemieniony na kościół pw. Matki Boskiej Męczenników i do dziś pełni funkcję świątyni katolickiej. Panteon przez wieki ulegał aktom wandalizmu i grabieżom. Stąd jeden z papieży ogłosił grzechem śmiertelnym kradzież choćby jednego kamienia z budowli. Grzech ten popełnił o wiele późniejszy papież Urban VIII, który wykorzystał starożytne brązy Panteonu do wykonania baldachimu w Bazylice św. Piotra, a z pozostałości kazał odlać 80 dział do obrony zamku św. Anioła. Zagrabiony metal powrócił na swoje miejsce w XIX wieku gdy po zjednoczeniu działa przetopiono na nagrobki nowych królów włoskich.

W Panteonie oprócz władców z krótkiego okresu monarchii pochowano również wielkiego malarza renesansu – Rafaela, pomiędzy drugą a trzecią kaplicą po lewej.

Godziny zwiedzania Panteonu

Zwiedzanie Panteonu możliwe jest codziennie w godzinach od 9:00 do 19:00, poza godzinami, w których odprawiane są nabożeństwa. Wstęp do Panteonu kosztuje 5 €.

Czekają nas teraz dwa najdłuższe odcinki marszu. Po pokonaniu 1.200 m dojdziemy na Piazza Navona.

Piazza Navona

Piazza Navona nazywany jest czasem najpiękniejszym placem świata i bez wątpienia jest to najwspanialszy plac Rzymu. O jego niezwykłej urodzie stanowi niespotykane nagromadzenie arcydzieł barokowej architektury i rzeźby, wykonanych przez największych mistrzów XVII wieku – Gianlorenza Berniniego i Francesca Borrominiego. Ich działalność w dużej mierze zadecydowała o wyglądzie Wiecznego Miasta.

Pierwszy z nich, wszechstronnie uzdolniony geniusz, działał jako rzeźbiarz, architekt, malarz, muzyk i scenograf. Uwielbiany przez współczesnych zyskał ogromną światową sławę. Jego talent szybko został doceniony przez papieży, wielkich mecenasów sztuki, widzących w jego dziełach najlepszy sposób upamiętnienia swoich pontyfikatów. Anegdota głosi, że Bernini układał do snu samego papieża Innocentego X.

Przeciwieństwem uwielbianego przez wszystkich Berniniego był równie genialny Borromini, wielki dziwak i ekscentryk. Całe życie pozostający w cieniu wielkiego rywala, tworzył niezwykłą i ekstrawagancką architekturę niedocenianą przez współczesnych. Podobnie jak jego cała twórczość, tak samo wyjątkowa była jego śmierć. Borromini rozwścieczony opieszałością służącego gaszącego światło, przebił się mieczem. Jednym z wyników nieustannej artystycznej rywalizacji tych dwóch niezwykłych twórców jest dzisiejszy wygląd Piazza Navona.

Polecany artykuł: Fontanny Rzymu – spacer po Wiecznym Mieście

Plac powstał w miejscu antycznego stadionu Domicjana, mieszczącego 30 tysięcy ludzi. Podczas prześladowań chrześcijan zgładzono tu 13-letnią Agnieszkę, która odmówiła wyparcia się wiary i poślubienia poganina. Gdy przed śmiercią obnażono świętą przed tłumem stał się cud – jej włosy wydłużyły się zakrywając nagie ciało. Na pamiątkę tego wydarzenia zbudowano kościół Sant’ Agnese in Agone, ukończony w XVII wieku przez Borrominiego. Po raz pierwszy w dziejach architektury wprowadzono tu niezwykły zabieg – wklęsłą fasadę nadającą bryle oryginalny i niepokojący kształt. Wedle legendy właśnie na fantastyczną fasadę kościoła patrzeć nie chce, zasłaniając oczy, jedna z postaci dekorujących Fontannę Czterech Rzek, wykonaną przez Berniniego. Znając wzajemną niechęć artystów, nie dziwiłaby złośliwość wobec dzieła Borrominiego, jednak fontanna powstała kilka lat wcześniej.

Osią wspaniałej kompozycji jest starożytny obelisk, a wzbogacają ją figury olbrzymów, symbolizujące wielkie rzeki: Ganges, Dunaj, Nil i La Platę, z czterech znanych wówczas kontynentów. Dzieło sfinansowano nakładając na Rzymian podatki na chleb i podstawowe artykuły.

Swoje niezadowolenie mieszkańcy miasta manifestowali często przy znajdującej się niedaleko antycznej rzeźbie zwanej Pasquino. Kiedy cenzura papieska nie dopuszczała do głosu żadnych krytyk, Rzymianom pozostawało przypinanie do posągu karteczek nazywanych od jego imienia paszkwilami.

Od artystycznego przepychu Piazza Navona warto jednak chwilę odpocząć przy przepysznych lodach. Właśnie na tym placu serwowane są jedne z najlepszych, choć z pewnością nie najtańszych.

Polecany artykuł: Rzym śladami Aniołów i Demonów

Ostatni, 1.300-metrowy odcinek spaceru po Rzymie zaprowadzi nas do końcowego przystanku na szlaku antycznym – do Schodów Hiszpańskich.

Piazza di Spagna

Na Piazza di Spagna, jednym z najsłynniejszych zabytków Rzymu i ulubionym miejscem spotkań mieszkańców miasta są Schody Hiszpańskie. W XIX wieku na ich stopniach przesiadywali młodzi ludzie, którzy chcieli pozować artystom.

Schody posiadają religijną symbolikę. Trzy grupy stopni oraz trzy podesty nawiązują do patronującej kościołowi Trójcy Świętej. Swoją nazwę plac zawdzięcza znajdującej się tu ambasadzie Hiszpanii. Schody zaś prowadzą do kościoła Trinita dei Monti.

Szczególnego uroku plac nabiera wiosną, kiedy to stopnie dekoruje się donicami z azaliami. W okresie Bożego Narodzenia warto zaś obejrzeć umieszczoną na tarasie schodów szopkę.

U podnóża stopni znajduje się fontanna zwana Barcaccia (stara łódka). Kształt i nazwa rzeźby wykonanej przez Pietra Berniniego, ojca wielkiego Gianlorenza, nawiązuje do powodzi z końca XVI wieku kiedy to w tym właśnie miejscu Tyber wyrzucił łódkę.

W południowej części placu stoi kolumna Colonna del’ Immacolata, która upamiętnia ogłoszenie przez Piusa IX dogmatu o niepokalanym poczęciu Najświętszej Maryi Panny.

Okolice Placu Hiszpańskiego są najlepszym w Rzymie miejscem na zakupy. Stąd rozchodzą się ekskluzywne ulice handlowe, przede wszystkim Via dei Condotti, Via Frattina i Via del Babuino. Znajdują się tu luksusowe sklepy, ale również magazyny popularnych włoskich marek, oferujące odzież w niższych niż w Polsce cenach.

Po prawej stronie od Schodów Hiszpańskich znajduje się Casina Rossa, gdzie w 1821 r. zmarł John Keats. Casina Rossa w XVII i XIX wieku była miejscem spotkań artystów z całej Europy. Od początku XIX wieku dom jest siedzibą fundacji upamiętniającej angielskich poetów – Keats’a i Shelley’a. Wśród wielu rekwizytów i pamiątek znajdują się tu: relikwiarz wykonany ze srebra i muszli, w którym przechowywane są kosmyki włosów Johna Miltona i Elisabeth Barrett Browning, oraz maska z uwiecznionym grymasem śmierci Keats’a. Poeta nieszczęśliwie zakochany w pewnej Angielce i pogrążony w depresji zmarł na gruźlicę w wieku 25 lat.

Symetrycznie do Casina Rossa po lewej stronie mieści się słynny Babington’s, pierwsza z rzymskich herbaciarni. Założona została przez angielskie arystokratki w 1893 r. w czasach kiedy herbatę w Rzymie można było kupić tylko w aptece.

Nieopodal Schodów Hiszpańskich znajduje się stacja metra “Spagna”, z której wydostaniemy się z Centrum Rzymu, kończą nasz spacer po Rzymie szlakiem antycznych zabytków.

Gdzie spać w Rzymie? Polecane noclegi

Jeśli zarezerwujesz nocleg za pomocą zamieszczonych we wpisie linków ja otrzymam niewielką prowizję. Dla Ciebie cena noclegu pozostaje taka sama.