By zrozumieć Warszawę, jej obecny wygląd i charakter najlepiej wybrać się do Muzeum Powstania Warszawskiego, które przyciąga zarówno dzieci jak i młodzież oraz osoby starsze. Znajdująca się tu kilkukondygnacyjna multimedialna ekspozycja w najdrobniejszych szczegółach opisuje 63 dni trwania ostatniego zrywu Warszawy. W jego wyniku zginęło ponad 150 tysięcy ludzi, w tym przede wszystkim młodzież i inteligencja warszawska. W odwecie za powstanie hitlerowcy zrównali Warszawę z ziemią. Muzeum Powstania Warszawskiego to jedno z najchętniej odwiedzanych muzeów w Polsce.
W tym artykule
Muzeum Powstania Warszawskiego – historia utworzenia placówki
Muzeum Powstania Warszawskiego umiejscowiono w elektrowni tramwajowej. Została ona wybudowana w początkach XX wieku z czerwonej cegły klinkierowej i w owym czasie była jedną z ciekawszych realizacji architektury przemysłowej. Podobnie jak dla wielu budynków w Warszawie, ani czas, ani historia nie były łaskawe również dla elektrowni tramwajowej.
W czasie powstania przebiegał tędy twardy front walk. Po wojnie czasy komunizmu pozbawiły architekturę jej pierwotnego wyglądu pokrywając ściany szarym tynkiem tzw. barankiem. Dopiero wraz z podjęciem decyzji o ulokowaniu tu muzeum rozpoczęto przebudowę pod okiem konserwatorów zabytków. Po ogłoszonym konkursie zmodernizowano obiekt. Pozbyto się ciężkich elementów stalowych, odtworzono wygląd elewacji i wybudowano kilka dodatkowych budynków. Pomysłodawcą przebudowy był Wojciech Obtułowicz, znany warszawski architekt.
Muzeum otwarto w przededniu 60. rocznicy wybuchu Powstania – 31 lipca 2004 roku. Celem placówki jest przybliżenie współczesnemu człowiekowi historii Powstania Warszawskiego i jego uczestników, a także ukazanie życia codziennego powstańczej stolicy.
W gruzach Warszawy zginął kwiat najlepszej młodzieży całego pokolenia. Najważniejsze jest jednak to, że w sierpniu 1944 r. (…), tysiące polskich dziewcząt i chłopców, słabo uzbrojonych, z niebywałą odwagą i niebywałą ofiarnością, wbrew ogromnej przewadze wroga, porwały się na próbę wyzwolenia stolicy spod niemieckiej okupacji, dając świadectwo prawdzie, że wolność jest cenniejsza niż życie. Ponieśli klęskę, wielu z nich zginęło, inni poszli na poniewierkę, do niemieckich obozów czy na emigrację, a ci, którzy zostali w kraju lub wrócili do niego po wojnie, zaznali więzień nie tej Polski, o którą walczyli (…) Ale przecież to z ich ofiary wyrosła siła, która pozwoliła naszemu narodowi przetrwać następne ponure półwiecze, a głęboko w sercach i umysłach zakorzenione pragnienie wolności mogło przemienić się w rzeczywistość.
— Jerzy Turowicz
Muzeum Powstania Warszawskiego prowadzi ożywioną działalność kulturalną, edukacyjną i wydawniczą. Organizuje wiele wystaw czasowych, odbywa się tu także szereg konferencji, wykładów, warsztatów i koncertów. Muzeum wspiera ponadto badania naukowe nad dziejami Powstania Warszawskiego.
Muzeum Powstania Warszawskiego – jak dojechać
Muzeum Powstania Warszawskiego znajduje się na warszawskiej Woli u zbiegu ulic Przyokopowej i Grzybowskiej. Wejście do Muzeum mieści się przy ulicy Przyokopowej.
Adres:
ul. Grzybowska 79, 00-844 Warszawa
Współrzędne GPS:
52°13′56″N 20°58′51″E
Dojazd:
Autobusy: 100, 106
Tramwaje: 1, 9, 11, 14, 22, 24
Metro – M2 (stacja “Rondo Daszyńskiego”)
Godziny otwarcia Muzeum Powstania Warszawskiego
Poniedziałek:
08:00 – 18:00
Wtorek:
nieczynne
Od środy do piątku:
08:00 – 18:00
Sobota i niedziela:
10:00 – 18:00
Cennik biletów wstępu do Muzeum Powstania Warszawskiego
Bilet normalny:
30 zł
Bilet ulgowy:
25 zł
W poniedziałki wstęp do Muzeum Powstania Warszawskiego jest bezpłatny. Kasa biletowa znajduje się na wprost wejścia na teren Muzeum.
Zwiedzanie Muzeum Powstania Warszawskiego
Muzeum Powstania Warszawskiego zostało zaprojektowane z niebywałym rozmachem. W murach zabytkowej elektrowni tramwajów miejskich zaaranżowano na wskroś nowoczesne sale muzealne. Wykorzystując tradycyjne formy wystawiennicze oraz nowatorskie techniki multimedialne i elementy interaktywne stworzono niezwykle ciekawą wystawę. Ekspozycja nie tylko przybliża dzieje Powstania Warszawskiego, ale również dzięki efektom dźwiękowym i wizualnym silnie działa na emocje i wyobraźnię widza. Nakłania do refleksji, a niekiedy silnie wzrusza.
Polecany artykuł: Muzea w Warszawie – 10 propozycji zwiedzania
Ekspozycja zlokalizowana jest na trzech poziomach o łącznej powierzchni 3000 m2. Średni czas zwiedzania Muzeum wynosi 2 godziny. Przez prawie całą ekspozycję do uszu zwiedzającego docierają dźwięki wystrzałów karabinowych, bomb, pikujących myśliwców i syren alarmowych.

Tuż po wejściu na teren ekspozycji można za pomocą przedwojennych aparatów telefonicznych wysłuchać relacji żyjących i już nieżyjących uczestników Powstania Warszawskiego. Dalej wchodzimy na pierwszą część wystawy obrazującej wybuch powstania, czyli godzinę “W”. Na ścianach można zobaczyć obwieszczenia z tamtego okresu, zdjęcia, dokumenty.


Z tego miejsca najmłodsi odwiedzający Muzeum mogą wejść do Sali Małego Powstańca, gdzie specjalnie dla nich prowadzone są lekcje muzealne. W tej sali znajduje się m.in. kopia pomnika Małego Powstańca, stojącego przy murach warszawskiego Starego Miasta. Ponadto najmłodsi mogą wysłać list pocztą polową, zbudować barykadę, a także poznać historię najmłodszych powstańców.
Zanim przejdziemy do następnej części Muzeum warto zwrócić uwagę na wyeksponowane motocykle z okresu powstania oraz w oddzielnym pomieszczeniu stare ale ciągle działające maszyny drukarskie, na których w czasie powstania drukowano obwieszczenia, prasę i ulotki.


W różnych miejscach ekspozycji widoczne się kartki z kalendarza, począwszy od czwartku 27 lipca 1944 roku. Przypominają one w skrócie najważniejsze wydarzenia każdego dnia w walczącej Warszawie.
W sąsiedniej, sporych rozmiarów sali, zwanej również Salą pod Liberatorem znajduje się wierna, wykonana w skali 1:1 replika bombowca Consolidated B-24 Liberator. Warto również obejrzeć odrestaurowany oryginalny niemiecki pojazd samobieżny “Goliat”.


Tuż obok zaaranżowano salę kinową, w której można obejrzeć 5-minutowy film pt. “Miasto ruin”, który z lotu ptaka pokazuje cyfrową rekonstrukcję panoramy zniszczonej Warszawy. Film robi na widzu ogromne wrażenie.


Z Sali pod Liberatorem, a konkretnie z miejsca gdzie wyświetlany jest film można się dostać do piwnic, gdzie zorganizowana jest wystawa “Niemcy w okupowanej Warszawie”. Tutaj znajduje się również 25-metrowej długości replika kanałów, jakimi uciekała w czasie powstania ludność cywilna oraz powstańcy.


Po dostaniu się na antresolę można zobaczyć trochę niecodzienną kopię pomnika Syrenki, wystawę przedstawiającą powstańcze życie codzienne, a w kinie “Palladium” obejrzeć kroniki filmowe Biura Informacji i Propagandy AK, pokazywane w czasie Powstania Warszawskiego.



Nad budynkiem Muzeum Powstania Warszawskiego góruje 32-metrowa wieża z emblematem kotwicy, będącej symbolem Polski Walczącej. Na szczycie wieży jest taras widokowy, na który można dostać się windą. Z góry można podziwiać otoczenie Muzeum Powstania Warszawskiego – Park Wolności, Mur Sztuki oraz ogród, w którym stoi kilka pomników poświęconych pamięci uczestników Powstania Warszawskiego.

Po zakończeniu zwiedzania ekspozycji wewnętrznych Muzeum Powstania Warszawskiego udajemy się do Parku Wolności. Otacza go ponad 150-metrowej długości Mur Pamięci, na którym wyryto nazwiska około 11 tysięcy poległych w sierpniu i we wrześniu 1944 roku powstańców.
W środkowej części muru został zawieszony ważący ponad 2 tony dzwon “Monter”, poświęcony dowódcy Powstania Warszawskiego – generałowi brygady Antoniemu Chruścielowi.

Gdy w boju padnę – o, daj mi imię,
— Krzysztof Kamil Baczyński
Moja ty twarda żołnierska ziemio.
Tuż za Murem Pamięci można obejrzeć galerię plenerową “Mur Sztuki”, gromadzącą murale autorstwa współczesnych artystów m.in. Edwarda Dwurnika. W Parku Wolności można także zobaczyć replikę opancerzonego powstańczego wozu bojowego “Kubuś”.