Jaka jest kuchnia serbska? Smaczna i zdrowa, bo potrawy są przygotowywane z naturalnych składników. Co zjeść w Serbii? Przede wszystkim obowiązkowo należy spróbować pljeskavicy. To najbardziej znane serbskie danie narodowe. Oprócz tego warto skosztować jak najwięcej lokalnych dań, dzięki czemu poznasz prawdziwy klimat serbskiej kuchni. Sprawdź co zjeść w Serbii.
W tym artykule
Co zjeść w Serbii – charakterystyka lokalnej kuchni
Serbska kuchnia to mieszanka smaków. Należy do kuchni bałkańskiej. Z jednej strony potrawy mają głębokie serbskie tradycje, a z drugiej w kuchni serbskiej da się zauważyć wpływy kulturowe osmańskie, greckie i bizantyjskie. Dania kuchni serbskiej są oparte głównie o mięso mielone z dużą ilością warzyw. Serbski posiłek musi być dopełniony przez lokalne alkohole, takie jak rakija czy komovica.
Nieodłącznym sprzętem w serbskiej kuchni jest grill, który w Polsce używany jest głównie podczas weekendowych imprez. Najbardziej popularnymi daniami z grilla są pljeskavica i ćevapi.
Jeśli interesuje Cię co zjeść w Serbii to poznawanie serbskiej kuchni warto rozpocząć właśnie od pljeskavicy.
Pljeskavica
Pljeskavica jest serbskim daniem narodowym. Przez niektórych nazywana jest serbskim hamburgerem, ale smakuje dużo lepiej niż fast-foodowy burger. Pljeskavica to płaski, okrągły kotlet przygotowywany z mielonej wołowiny, wieprzowiny lub cielęciny, albo mieszanki tych mięs. Do mięsa dodawane są przyprawy: papryka, sól, drobno posiekana cebula i czosnek.
Nazwa dania pochodzi od słowa “pljeskati” oznaczającego klaskanie, bowiem podobne ruchy wykonywane są przy formowaniu masy mięsnej w kotlety. Uformowane kotlety są grillowane z każdej strony, aż się zrumienią. Na ich powierzchni widoczne są śladu rusztu grilla. Idealna pljeskavica musi być soczysta i doskonale przyprawiona.
Polecany artykuł: Pljeskavica – przepis na serbskiego burgera
Pljeskavica podawana jest w tradycyjnym płaskim chlebie zwanym lepinja. Idealnym dodatkiem do pljeskavicy jest kajmak sporządzany z tłustego słonego lokalnego twarogu.
Gibanica
Gibanica jest propozycją bezmięsną, co oznacza, że jarosze będą na pewno mieli co zjeść w Serbii. Danie to można również spotkać w Chorwacji, Słowenii i Macedonii, ale to właśnie w Serbii jest najpopularniejsze. Tradycyjna gibanica pieczona jest z ciasta filo (czasami zastępowanego ciastem drożdżowym), sera i jajek.
Najpopularniejsza wersja tej potrawy jest popularnie nazywana “gužvara” (w dosłownym tłumaczeniu “zmięta”. Arkusze ciasta filo są moczone w mieszance świeżego sera krowiego i jaj. Tak przygotowane arkusze ciasta układane są warstwowo jeden na drugim a po upieczeniu przypominają zapiekankę.
Gibanica przygotowywana jest zarówno w wersji słodkiej, jak i pikantnej. W Serbii gibanica z jogurtem jest chętnie spożywana na śniadanie.
Sarma
Sarma wywodzi się z tradycyjnej kuchni tureckiej i przypomina nasze polskie gołąbki. Nadzienie składa się zazwyczaj z mięsa mielonego, ryżu lub kaszy bulgur, czerwonej papryki, ziół i przypraw. Tak przygotowane nadzienie jest zawijane w liście winogron, świeże lub kiszone liście kapusty.
Danie mające swoje korzenie w Imperium Osmańskim jest znane na całych Bałkanach i na Bliskim Wschodzie. Sycąca sarma jest spożywana przeważnie na obiad lub kolację. Podawana jest z jogurtem naturalnym, tłuczonymi ziemniakami lub chrupiącym chlebem.
Podvarak
Podvarak to serbskie danie składające się z kiszonej kapusty, cebuli, czosnku oraz mięsa – wieprzowiny lub bekonu. Tradycyjnie przygotowywany podvarak jest spożywany w Serbii w chłodniejszych miesiącach, ponieważ jest potrawą bardzo sycącą i energetyczną.
Danie to smakuje jeszcze lepiej, jeśli zostanie odgrzane następnego dnia. Wśród niektórych Serbów danie to uchodzi za rewelacyjne lekarstwo na kaca ze względu na to, że zawiera duże ilości kapusty i czosnku. Czasami podvarak przygotowywany jest w wersji bezmięsnej i wtedy jest podawany jako przystawka.
Pihtije
Pihtije przygotowywane jest z gorszych jakościowo części wieprzowiny. Głównie używa się głowizny lub golonki. Mięso gotuje się z cebulą, marchewką, liśćmi laurowymi oraz pieprzem, aż odejdzie od kości. Wraz z bulionem mięso umieszcza się w miskach i pozostawia do zastygnięcia.
Pihtije podawane jest pokrojone na kawałki jako przystawka. Danie wygląda jak galareta i podobnie jak się w Polsce mówi “seta i galareta”, pihtije spożywa się z dodatkiem marynowanych warzyw, a do tego obowiązkowo szklaneczka rakij.
Karađorđeva šnicla
Karađorđeva šnicla to kolejne tradycyjne serbskie danie. Jest to kotlet cielęcy lub wieprzowy, nadziewany kajmakiem, zawinięty w rulon i panierowany w bułce tartej, a następnie smażony na oleju. Danie to nazywane jest również “devojački san” (sen dziewicy) z powodu fallicznego kształtu.
Kotlet znajduje się w menu wielu serbskich restauracjach. Podawany jest zazwyczaj z pieczonymi ziemniakami, cząstką cytryny i sosem tatarskim.
Burek sa sirom
Bośniacy twierdzą, że burek jest burkiem tylko wtedy, gdy jest faszerowany mięsem. Burka można zjeść zarówno w Bośni i Hercegowinie, w Chorwacji jak i w Serbii. Burek serbski to burek z nadzieniem serowym – burek sa sirom.
Początkowo burek został przywieziony do Niš w XV wieku. Po II wojnie światowej trafił do Chorwacji i Słowenii. Burek jest pysznym pomysłem na prawdziwe serbskie śniadanie. Doskonałym dodatkiem do niego jest szklanka jogurtu naturalnego.
Leskovačka mućkalica
Leskovačka mućkalica to kolejne tradycyjne danie mięsne z Serbii. Danie wygląda bardzo apetycznie, ale złośliwi twierdzą, że przygotowywane jest z resztek z grilla pozostałych z poprzedniego dnia. Leskovačka mućkalica składa się z grillowanej wieprzowiny, boczku, cebuli, papryki, pomidorów, czosnku, słodkiej i ostrej papryki w proszku.
Potrawa gotowana jest na wolnym ogniu do odparowania płynu, a następnie przyprawiana przed podaniem solą i pieprzem oraz przybierana natką pietruszki. Danie jest zawsze podawane na ciepło, najlepiej z domowym pieczywem, ajvarem i sałatkami ze świeżych warzyw. Nazwa potrawy pochodzi od słowa “mućkati”, oznaczającego wstrząsanie lub mieszanie. Może się to odnosić albo do potrząsania garnkiem, w którym potrawa jest gotowana, albo do mieszanki “resztek” mięsa.
Pirotska peglana kobasica
Pirotska peglana kobasica, serbska kiełbasa, robiona jest z mięsa owczego, koziego i oślego. Nie ma ściśle ustalonych proporcji poszczególnych rodzajów mięsa. Czasami używa się do wyrobu tej kiełbasy również wołowiny, ale nigdy nie dodaje się wieprzowiny.
Kiełbasa jest aromatyzowana kombinacją różnych przypraw, które pozostają indywidualną tajemnicą każdego wytwórcy. Zazwyczaj zawsze używa się czosnku i papryki, dzięki czemu kiełbasa jest pikantna. Po napełnieniu naturalnego jelita mięsem i przyprawami kiełbasa jest suszona. Płaski kształt kiełbas uzyskuje się poprzez wałkowanie pustymi butelkami.
Pazarske mantije
Pazarske mantije to serbskie danie pochodzące z miejscowości Novi Pazar. To danie przypomina smakiem bośniacki burek, ale ma inny kształt – jest ukształtowane w małe kulki.
Ciasto jest najpierw rozwałkowywane, smarowane masłem, a następnie nadziewane mieloną wołowiną wyrobioną z solą, pieprzem, cebulą i odrobiną oleju. Następnie ciasto formuje się w małe kulki, układa na patelni i piecze. Jeśli danie jest przyrządzane według tradycyjnej receptury to pieczenie odbywa się w starych piecach, co nadaje potrawie niepowtarzalnego smaku i aromatu. Pazarske mantije spożywa się jeszcze ciepłe i polane jogurtem naturalnym.
Czego się napić w Serbii
Jak na całych Bałkanach, również i w Serbii nieodłącznym napojem do posiłków jest rakija. Serbowie piją również komovicę, będącą rodzajem brandy wytwarzanej z wytłoczyn.
Miłośnicy nieco lżejszych trunków powinni spróbować wina Prokupac wytwarzanego z winogron uprawianych w kilku serbskich regionach winiarskich, choć według znawców najlepsze pochodzą z Župy. Wino ma owocowy aromat malin, truskawek, czarnych porzeczek i wiśni. Warto również spróbować białego wytrawnego wina Tamjanika, uważanego za kopię Muscat Blanc à Petits Grains.