Najciekawsze atrakcje w Neapolu i 3 polecane miejsca w okolicy

Neapol jest jednym z najpopularniejszych miejsc turystycznych we Włoszech i trzecim co do wielkości miastem po Rzymie i Mediolanie. Znajduje się na południu kraju, w regionie zwanym Kampania, którego jest stolicą. Neapol to miasto z legendarną historią, niesamowitym dziedzictwem architektonicznym i kulturowym oraz pięknymi krajobrazami. Za każdym rogiem znajdziesz tu imponujące zamki, kościoły i pałace. Już sam spacer po malowniczych uliczkach Neapolu oczaruje każdego. Miasto jest również doskonałą bazą wypadową na jednodniowe wycieczki do Pompejów, Capri, Amalfi, Sorrento, Positano i na Wezuwiusza. Sprawdź najciekawsze atrakcje w Neapolu i jego okolicy.

Jeśli planujesz wycieczkę do Neapolu i niewiele wiesz o tym mieście, warto na początek poznać jego historię, a później odkryć najważniejsze muzea, zabytki i atrakcje.

Już w II tysiącleciu p.n.e., około VIII wieku p.n.e. powstała na tym terenie pierwsza osada grecka o nazwie Partenope. Z czasem nazwę miasta zmieniono na Neapolis, czyli “nowe miasto”. Nawet po przejęciu na tym terenie władzy przez Rzymian, miasto zachowało kulturę hellenistyczną i przyciągało znane postacie historyczne, takie jak chociażby legendarny poeta Wergiliusz. W 79 roku n.e. miała miejsce jedna z najbardziej niszczycielskich erupcji wulkanicznych wszechczasów: Wezuwiusz zniszczył pobliskie miasto Pompeje.

Przez kilka stuleci miasto kwitło jako Księstwo Neapolu pod rządami rodzimych książąt, aż do 1100 roku, kiedy Normanowie przybyli do południowych Włoch. Neapol był następnie przekazywany z jednego imperium do drugiego przez całe średniowiecze. Do XII wieku miasto pozostawało pod panowaniem Normanów. W późniejszym okresie władzę na tym terenie sprawował cesarz niemiecki, za którego rządów w 1224 roku założono Uniwersytet Neapolitański. W 1265 roku Neapol został podbity przez francuskich Andegawenów, którzy zbudowali majestatyczny Castel Nuovo.

Po prawie dwóch stuleciach panowania Francji władzę przejęło Imperium Hiszpańskie. Neapol kwitł dzięki wielkiemu bogactwu kolonialnemu Hiszpanii, stając się największym miastem w Europie, liczącym około 300 tysięcy mieszkańców, a także rajem dla barokowej sztuki i architektury.

Pomimo spustoszenia przez zarazę w 1656 roku i niezadowolenia z powodu wysokich podatków i kryzysu gospodarczego, Neapol nadal prosperował, przechodząc później w ręce Burbonów, pod rządami których zbudowano m.in. Real Teatro di San Carlo i pałac Reggia di Caserta.

Od 1734 roku Sycylia, Neapol i reszta południowych Włoch ponownie stały się niezależnym i dobrze prosperującym królestwem, aż do lat 90. XVIII wieku, kiedy to odczuły wpływ rewolucji francuskiej. W 1799 roku armia napoleońska dotarła do Neapolu, tworząc krótkotrwałą Republikę Partenopejską. W XIX wieku nastąpiły rewolucje i powrót monarchii w Królestwie Obojga Sycylii. Kiedy Włochy zostały zjednoczone w 1860 roku, mieszkańcy Neapolu głosowali za przyłączeniem się do kraju i tak w 1861 roku powstało Królestwo Włoch.

Po zjednoczeniu Włoch Neapol stracił wiele ze swojego dawnego znaczenia. Epidemia cholery i industrializacja zainspirowały reformy modernizacyjne pod koniec XIX wieku, jednak wydarzenia z początku XX wieku zebrały swoje żniwo: I wojna światowa, powstanie faszyzmu we Włoszech i Wielki Kryzys lat 30. XX wieku mocno uderzyły w miasto.

Podczas II wojny światowej Neapol był pierwszym włoskim miastem, które powstało przeciwko nazistowskiej okupacji i zostało pomyślnie wyzwolone. Pomimo tego miasto doznało ciężkich bombardowań, a odbudowa Neapolu była długa i powolna m.in. z powodu erupcji Wezuwiusza w 1944 roku.

Przez cały XX wiek Neapol borykał się z wysokim bezrobociem i głęboko zakorzenioną przestępczością zorganizowaną, a także ze zniszczeniami spowodowanymi przez potężne trzęsienie ziemi w 1980 roku. Dziś Neapol jest kwitnącym ośrodkiem kultury i historii, z niezliczoną liczbą spektakularnych zabytków będących świadectwem jego legendarnej przeszłości.

W dalszej części artykułu poznasz najciekawsze atrakcje w Neapolu. Jeśli po całym dniu zwiedzania zgłodniejesz, pamiętaj, że nie ma lepszego sposobu na zakończenie dnia niż delektowanie się typową kuchnią neapolitańską w tradycyjnej lokalnej restauracji. W końcu Neapol to miejsce narodzin pizzy.

Pałac Królewski w Neapolu (Palazzo Reale di Napoli)

Palazzo Reale to jedna z czterech rezydencji królewskich Dynastii Burbonów w XVIII i XIX wieku, czyli z czasów gdy rządzili oni Królestwem Neapolu i Królestwem Obojga Sycylii. Budowa Palazzo Reale rozpoczęła się w 1600 roku, a w następnych stuleciach miały miejsce liczne renowacje i rozbudowy.

W Pałacu Królewskim można poznać historię monarchów Neapolu, odkrywając wystawny styl życia królów, królowych, książąt i księżniczek, które nazywały pałac swoim domem.

Warto obejrzeć imponującą salę tronową, wyobrazić sobie sztuki teatralne i opery wystawiane w prywatnym teatrze oraz podziwia zabytkowe meble i niesamowite dzieła sztuki.

Pałac Królewski w Neapolu to wspaniałe miejsce, aby dowiedzieć się wszystkiego o historii miasta na przestrzeni ostatnich kilku stuleci. Obecnie w Pałacu znajduje się muzeum, kilka urzędów, Biblioteka Narodowa (Biblioteca Nazionale) oraz Teatr Świętego Karola (Teatr San Carlo) – największy i najstarszy we Włoszech teatr operowy.

Galleria Umberto I

Galleria Umberto I to piękny, wypełniony światłem pasaż handlowy zwieńczony kopulastym dachem ze szkła i stali. Budynek powstał pod koniec XIX wieku w ramach projektu odbudowy i renowacji dużej części Neapolu. Galeria jest elegancko ozdobiona malowidłami ściennymi i rzeźbami. Na parterze Galerii znajduje się wiele sklepów, kawiarni i restauracji, natomiast górne kondygnacje przeznaczone są na biura biznesowe.

Przed zjednoczeniem Włoch w połowie XIX wieku dzielnica Santa Brigida w Neapolu była zaniedbana i słynęła z przestępczości, walk i prostytucji na krętych uliczkach. W nowym Królestwie Włoch rozpoczął się ruch “Risanamento” (“uzdrowienie”), który polegał na ponownym planowaniu i odbudowie włoskich miast, takich jak m.in. Neapol.

Galleria Umberto I, nazwana na cześć ówczesnego króla, została zbudowana jako przestrzeń, w której ludzie mogliby spacerować po okolicy i bezpiecznie robić zakupy. Kiedy zbudowano Galerię stała się ona luksusowym i modnym miejscem nie tylko zakupów, ale również spożywania posiłków.

W dzisiejszych czasach co prawda wiele sklepów zostało zamkniętych i miejsce to nie ma takiego splendoru, jak w przeszłości, jednak warte jest odwiedzenia przy okazji zwiedzania Pałacu Królewskiego i Piazza del Plebiscito.

Piazza del Plebiscito

Piazza del Plebiscito jest jednym z najbardziej eleganckich miejsc w Neapolu, gdzie mają miejsce liczne wydarzenia kulturalne. Plac został nazwany na cześć plebiscytu z 1860 roku, w wyniku którego przyłączono Neapol do zjednoczonego Królestwa Włoch. Został zbudowany w pierwszej połowie XIX wieku ze skały wulkanicznej Wezuwiusza i ma powierzchnię 23.000 m².

Na jednym krańcu Piazza del Plebiscito stoi majestatyczna Bazylika San Francesco di Paola, imponująca neoklasycystyczna budowla z długą półkolistą galerią z kolumnami, będąca jedną z największych świątyni w Neapolu. Po drugiej stronie placu znajduje się Pałac Królewski w Neapolu.

W latach 1960-1994 plac był wykorzystywany jako parking. Obecnie wyłączony z ruchu kołowego Piazza del Plebiscito jest wspaniałym miejscem, w którym można odpocząć od gwaru Neapolu. Jest to idealne miejsce, z którego można się udać na zwiedzanie Via Toledo, Real Teatro di San Carlo, Gallerii Umberto I i Castel dell’Ovo.

Via Toledo

Via Toledo to jedna z najważniejszych ulic Neapolu, obok Spaccanapoli i Via Tribunali. Rozciąga się na długości 1,2 km. Biegnie od Piazza Dante na północy miasta do Piazza Trieste e Trento na południu, w pobliżu Piazza del Plebiscito. Łącząc dwa główne place miasta i mieszcząc wiele ważnych zabytków Via Toledo jest nadal jedną z głównych arterii Neapolu, mimo że została zbudowana w 1536 roku.

Niezależnie od tego, czy chcesz zrobić zakupy w Neapolu, odwiedzić muzea czy podziwiać zabytkowe kościoły, Via Toledo spełni Twoje oczekiwania. Znajdziesz tu dosłownie wszystko, od starych sklepów, które przetrwały próbę czasu, po duże sklepy sieciowe i elegancki pasaż handlowy Galleria Umberto I. Jedną z atrakcji tej arterii jest stacja metra Toledo, która jest spektakularnie ozdobiona niebieskimi mozaikami, których nie powstydziłoby się żadne muzeum.

Castel Nuovo

Castel Nuovo (Nowy Zamek) został zbudowany w XIII wieku przez króla Karola I Andegaweńskiego. Przez mieszkańców ten imponujący zamek jest powszechnie nazywany Maschio Angioino. Zamek stoi przy dużym placu Piazza Municipio, w samym sercu Neapolu.

Po podbiciu Neapolu przez Imperium Hiszpańskie w połowie XV wieku, Castel Nuovo został całkowicie przebudowany przez Alfonsa V z Aragonii, który stworzył fortecę w stylu średniowiecznego renesansu do dziś majestatycznie stojącą przy porcie.

Ogromny i imponujący nawet z daleka Castel Nuovo ma pięć okrągłych wież połączonych kamiennymi ścianami. Jego główne wejście jest ozdobione łukiem triumfalnym z białego marmuru, wciśniętym między dwie wieże strażnicze.

Wewnątrz zamku można zobaczyć Kaplicę Palatyńską (Cappella Palatina) z pięknymi historycznymi freskami, z których niektóre zostały namalowane przez Giotta. W Sali Zbrojowni (Sala dell’Armeria) pod szklaną podłogą można zobaczyć rzymskie ruiny.

Na piętrze zwiedzający mogą zapoznać się z kolekcją dzieł malarzy neapolitańskich od XVII do początku XX wieku. W Sali Baronów, historycznie Sali Tronowej, obecnie odbywają się posiedzenia rady miejskiej i wydarzenia kulturalne.

Castel dell’Ovo

Na wybrzeżu Neapolu znajduje się imponujący Castel dell’Ovo, najstarsza fortyfikacja w mieście. Według legendy rzymski poeta Wergiliusz ukrył magiczne jajko w fundamentach twierdzy, obiecując, że jeśli zostanie ono rozbite, miasto czeka wielka katastrofa. Stąd wzięła się nazwa Zamek Jajeczny.

Zamek stoi na Borgo Marinaro, dawnej wyspie, na której Grecy po raz pierwszy osiedlili się w VII wieku p.n.e. Został zbudowany przez Normanów w XII wieku.

Obecnie Castel dell’Ovo jest wykorzystywany do organizowania imprez i tymczasowych wystaw sztuki, ale spacer wokół jego kamiennych murów obronnych pozwala odwiedzającym poznać historię, której zamek był świadkiem. Chociaż sam zamek jest praktycznie pusty, jego lokalizacja zapewnia niezrównane widoki na Zatokę Neapolitańską z Wezuwiuszem w tle.

Katedra w Neapolu (Duomo di Napoli)

Katedra w Neapolu (Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny lub Katedra św. Januarego) ma imponującą neogotycką fasadę z trzema wejściami. Przekraczając próg świątyni znajdziesz się przed trzema nawami o długości ponad 100 metrów i wysokości 48 metrów. Połączenie różnych stylów architektonicznych – od gotyku, przez barok, po neogotyk, odzwierciedlające długą historię świątyni – nie umniejsza jej zniewalającego piękna.

Pięknie freski, misterne balustrady z brązu i wielkie ołtarze, a także rzeźby i płótna autorstwa ważnych włoskich artystów to detale, które zwracają uwagę w Katedrze.

Jednak najbardziej niezwykłym przedmiotem w Duomo di Napoli jest fiolka z krwią św. Januarego. Podobno podczas niektórych uroczystości krew świętego zmienia się ze stanu stałego w płynny.

Chociaż Katedra w Neapolu z zewnątrz nie robi specjalnego wrażenia, jest bardzo ważną świątynią, a bogactwo jej wnętrz jest głównym powodem, aby ją odwiedzić. Jeśli jednak masz mało czasu na zwiedzanie, proponuję zamiast Katedry wybrać Bazylikę San Francesco di Paola lub kościół San Domenico Maggiore.

Narodowe Muzeum Archeologiczne w Neapolu (Museo Archeologico Nazionale di Napoli)

Budynek obecnego Narodowego Muzeum Archeologicznego w Neapolu pierwotnie powstał z przeznaczeniem na koszary wojskowe w XVI wieku. Dopiero w XIX wieku został przekształcony w muzeum. Obecnie Narodowe Muzeum Archeologiczne w Neapolu zajmuje cztery piętra i prezentuje ogromną kolekcję antyków greckich i rzymskich, a także artefakty ze starożytnego Egiptu.

W Muzeum znajduje się kolekcja egipska, która zawiera ponad 2.500 eksponatów, co czyni ją jednym z największych tego typu zbiorów we Włoszech. Na parterze znajduje się jedna z największych atrakcji Muzeum – Kolekcja Farnese. Jest ona jedną z najważniejszych kolekcji artystycznych starożytności grecko-rzymskiej i obejmuje doskonale zachowane klasyczne rzeźby i przedmioty pozyskane z willi starożytnego Rzymu.

Na wyższych piętrach znajdują się artefakty ze zrujnowanych Pompejów i Herkulanum, w tym mozaiki i rzeźby z brązu, które przetrwały erupcję Wezuwiusza, a także przedmioty codziennego użytku, takie jak monety. Model Pompejów w zmniejszonej skali pozwala odwiedzającym zobaczyć ogrom zniszczeń spowodowanych przez niesławny wulkan. Znajduje się tu również “Tajny Gabinet”. Tak Burbonowie nazwali sale, w których znajduje się obszerna kolekcja akcesoriów erotycznych z wykopalisk w Pompejach i Herkulanum.

Narodowe Muzeum Archeologiczne odgrywa ważną rolę w dziedzictwie archeologicznym Neapolu i Włoch, a jego wystawy są pełne fascynujących artefaktów, dzięki czemu wizyta w tym miejscu jest doskonałym uzupełnieniem wycieczek do Wezuwiusza, Pompejów i Herkulanum, pozwalając na dogłębne poznanie codziennego życia w starożytności.

Kościół San Domenico Maggiore (Chiesa di San Domenico Maggiore)

San Domenico Maggiore był królewskim kościołem Andegawenów, a jego budowa została zlecona przez Karola I Andegaweńskiego pod koniec XIII wieku. Kościół stoi na placu o tej samej nazwie, graniczącym z symbolicznym Spaccanapoli.

Surowa gotycka fasada świątyni skrywa interesujące wnętrze bogato zdobione misternymi złotymi detalami, wysokimi kolumnami i ciekawym ołtarzem. Świątynia wypełniona jest obrazami i rzeźbami. W Cappella Brancaccio można zobaczyć niektóre z oryginalnych XIV-wiecznych fresków tego kościoła. W zakrystii kościoła znajdują się sarkofagi 45 członków aragońskiej szlachty, w tym króla Ferdynanda I.

Kościół San Domenico Maggiore jest jednym z najbardziej niezwykłych i interesujących miejsc kultu w Neapolu. Jego lokalizacja w centrum zabytkowego miasta sprawia, że zdecydowanie warto zobaczyć świątynię chociażby przy okazji zwiedzania pobliskiej Cappella Sansevero lub Spaccanapoli.

Spaccanapoli

W dosłownym tłumaczeniu Spaccanapoli oznacza “rozdzielacz Neapolu”. Jest długą i prostą arterią dzielącą historyczne centrum miasta na dwie części. Na pierwszy rzut oka, wąska uliczka nie wydaje się niczym szczególnie atrakcyjnym, ale ma duże znaczenie historyczne, bowiem jest jedną z trzech głównych dróg (znanych jako decumani), które przecinały starożytne Neapolis założone w 580 roku p.n.e.

Już od Piazza del Gesù Nuovo znajdziesz się w samym sercu tętniącego życiem Neapolu. Warto powędrować obok placów, pałaców i kościołów, w tym między innymi spektakularnie zdobionego XIV-wiecznego kompleksu religijnego Santa Chiara, kaplicy Sansevero, bazyliki San Lorenzo Maggiore i neoklasycystycznego Palazzo Venezia.

Spacer po Spaccanapoli będzie także okazją do wstąpienia do jednego ze sklepów i zakupu pamiątek oraz zjedzenia posiłku w jednej z licznych restauracji.

Podziemia Neapolu (Napoli Sotterranea)

Napoli Sotterranea są jedną z najważniejszych atrakcji turystycznych miasta. Podziemne tunele, pierwotnie wykopane przez starożytnych Greków w celu uzyskania materiału do budowy Neapolis w IV wieku p.n.e., były później używane przez Rzymian jako akwedukty do dostarczania wody do miasta. Ta podziemna sieć korytarzy pod współczesnym Neapolem ma długość 450 kilometrów.

Podczas II wojny światowej Neapol był najczęściej bombardowanym miastem we Włoszech. Tajne kryjówki leżące 40 metrów pod ziemią uratowały życie ponad 200 tysiącom ludzi, którzy używali tuneli jako schronów przeciwbombowych.

Ten labirynt tuneli, jaskiń i cystern długo pozostawał w ruinie. Około 30 lat temu został odrestaurowany.

Podziemia Neapolu to fascynująca atrakcja w mieście. Należy jednak mieć na uwadze, że wiele tuneli jest bardzo wąskich i słabo oświetlonych. Jeśli cierpisz na klaustrofobię lub nie czujesz się komfortowo w małych i ciemnych przestrzeniach, lepiej odpuścić sobie zejście do podziemnego Neapolu.

Park Archeologiczny Herkulanum (Parco Archeologico di Ercolano)

24 sierpnia 79 roku n.e. miała miejsce erupcja Wezuwiusza, która pod 6-metrową warstwą pyłu wulkanicznego unicestwiła wszystko w najbliższej okolicy. Podobnie jak w Pompejach, wielu mieszkańców Herkulanum nie było w stanie uciec przed kataklizmem. Całe miasto zniknęło na zawsze pod warstwą błota wulkanicznego, której grubość dochodzi do 12 metrów.

Pomimo tego, że Herkulanum jest mniejsze niż Pompeje, to w starożytności było znacznie bogatszym miastem. Dziś na stanowisku archeologicznym można zobaczyć bogato zdobione wille. Zarówno domy, łaźnie publiczne, tawerny, świątynie jak i posągi są niemal doskonale zachowane, dzięki czemu można naocznie przekonać się jak wyglądało życie codzienne dobrze sytuowanych rodzin w Cesarstwie Rzymskim. Można nawet zobaczyć freski i mozaiki, które nadal, prawie dwa tysiące lat po erupcji wulkanu zdobią ściany starożytnych rezydencji.

W przeciwieństwie do Pompejów, wszystko co zostało zalane przez lawę i pokryte przez pył wulkaniczny, bardzo dobrze się zachowało. Można nawet zobaczyć pogrzebane żywcem szkielety mieszkańców Herkulanum, którzy w obliczu kataklizmu oczekiwali na ratunek od strony morza. Na terenie wykopalisk odkryto w sumie około 200 szkieletów należących do ludzi różnej płci i w różnym wieku.

Wulkan Wezuwiusz (Vesuvio)

W całej swojej historii Wezuwiusz wybuchał wielokrotnie i do dziś jest aktywnym wulkanem. Uważany jest za jeden z najniebezpieczniejszych wulkanów na świecie.

Najsłynniejsza erupcja Wezuwiusza miała miejsce w 79 roku n.e. Zniszczyła ona starożytne rzymskie miasta Pompeje i Herkulanum, grzebiąc je i ich mieszkańców żywcem pod grubą warstwą wulkanicznego popiołu i lawy. W latach 1660-1944 miały miejsce 22 stosunkowo silne erupcje. Chociaż od 1944 roku Wezuwiusz jest spokojny, to są przygotowane odpowiednie plany awaryjne.

Nie ma chyba osoby, która nie słyszałaby o Wezuwiuszu. Najlepszym sposobem na jego poznanie jest wędrówka na szczyt wulkanu z przewodnikiem, który przekaże wszystkie informacje o jego erupcjach. Taka wycieczka jest też okazją do podziwiania widoków na Zatokę Neapolitańską.

Pompeje (Parco Archeologico di Pompei)

W I wieku Pompeje były kwitnącą kolonią Cesarstwa Rzymskiego, w której mieszkało do 20 tysięcy ludzi. Tak było aż do wybuchu Wezuwiusza, który w roku 79 zniszczył całe miasto.

Obok sąsiedniego Herkulanum, Pompeje i jego mieszkańcy zostali żywcem pogrzebani pod ponad 6 metrami lawy i popiołu wulkanicznego. Ruiny Pompejów zostały odkryte 1700 lat po tym wydarzeniu, podczas prac przy budowie kanału prowadzonych w połowie XVIII wieku.

Prace archeologiczne w Pompejach do dnia dzisiejszego nie zostały zakończone, a część starożytnego miasta nie została nadal odsłonięta. Mimo tego, obszar dostępnych do zwiedzania wykopalisk jest na tyle duży, że spokojnie można tu spędzić cały dzień.

Jeżeli masz mało czasu na zwiedzenie Pompejów w pierwszej kolejności polecam szczególnie zobaczyć:

• Forum – centrum życia politycznego, społecznego i religijnego w Pompejach i każdym starożytnym mieście rzymskim;
• Świątynię Apollina – jedno z najstarszych miejsc kultu w Pompejach, poświęcone bogu słońca;
• Lupanar – dwukondygnacyjny budynek ozdobiony erotycznymi obrazkami i napisami, które świadczą o jego ówczesnym przeznaczeniu;
• Orto dei fuggiaschi, czyli Ogród Uciekinierów – z 13 ofiarami erupcji Wezuwiusza, zakopanymi w konserwującym popiele, gdy próbowały uciec przed niszczycielskim żywiołem;
• Teatro Grande – bardzo dobrze zachowany, zbudowany około II wieku p.n.e. duży teatr mieszczący ponad 5000 widzów;
• Dom Fauna – jeden z największych i najbardziej luksusowych domów w Pompejach z figurką tańczącego fauna.