Słowenia to najzamożniejsze i najbardziej rozwinięte państwo byłej Jugosławii. To także jedno z najbardziej bogatych i gospodarczo rozwiniętych krajów Europy środkowo – wschodniej.
W tym artykule
Jeśli chcemy poczuć klimat Słowenii, a jednocześnie nie mamy zbyt dużo czasu na zwiedzanie, proponuję wizytę w stolicy kraju Lublanie oraz w Jaskini Postojnej. Zajmie nam to dokładnie jeden dzień, a zobaczymy to, co Słowenia ma do zaoferowania.
Lublana – stolica Słowenii
Nazwa miasta, Luwigana, pojawiła się po raz pierwszy w dokumencie z 1144 roku. W XV wieku Lublana była znana jako znaczący ośrodek sztuki. W 1511 roku miało miejsce wielkie trzęsienie ziemi, po którym Lublana została odbudowana w stylu renesansowym. Zbudowano również nowy mur obronny wokół miasta.
W XVI wieku Lublana była ośrodkiem reformacji. Mieszkało tu kilku ważnych przedstawicieli Luteranizmu – Primož Trubar, Adam Bohorič i Jurij Dalmatin. Mniej więcej w podobnym czasie powstała pierwsza szkoła średnia oraz biblioteka publiczna, co bezsprzecznie dało Lublanie miano centrum kultury słoweńskiej. W 1918 roku, po zakończeniu I wojny światowej, region ten został przyłączony do Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców. W 1929 roku powstało Królestwo Jugosławii. Po II wojnie światowej Lublana stała się stolicą Socjalistycznej Republiki Słowenii – części komunistycznej Jugosławii, do czasu, gdy 25 czerwca 1991 roku Słowenia ogłosiła niepodległość, a Lublana stała się jej stolicą. Słowenia stała się członkiem Unii Europejskiej w maju 2004 roku.
Polecany artykuł: Lublana – 10 miejsc, które musisz zobaczyć w stolicy Słowenii
Miasto zajmuje powierzchnię 275 km kw. Położone jest w centrum Słowenii, pomiędzy Austrią, Węgrami, Chorwacją i Włochami. Lublana leży 140 km na zachód od Zagrzebia, 250 km na wschód od Wenecji, 350 km na południowy zachód od Wiednia i 400 km na południowy zachód od Budapesztu. Najwyższym punktem miasta jest Janški Hrib (794 m n.p.m.).
Kościół Świętej Trójcy
To jedna z najpiękniejszych świątyń barokowych w mieście. Powstała na początku XVIII wieku. Szczególnie charakterystyczna jest fasada z falistą formą szczytu. Za jej projekt odpowiadał prawdopodobnie włoski architekt – Carlo Martinuzzi. Wykonany z marmuru ołtarz wyszedł spod ręki Francesco Robba, a malowidła świątyni – Valentina Metzingera i Mateusza Langusta. Przed świątynią znajduje się kolumna Świętej Trójcy, będąca wotum za ustrzeżenie miasta przed zarazą.
Zamek Lublański
Historia fortyfikacji na wzgórzu zamkowym sięga czasów celtyckich. Zamek w obecnej formie datowany jest na XVI wiek. W XVII i XVIII wieku stanowił on rezydencję królewską, a w XIX i XX wieku więzienie. W latach 80. ubiegłego wieku zamek poddano renowacji i obecnie pełni on funkcje kulturalne. Odbywają się tu również śluby.
Most Smoka
Most zbudowany został w 1901 roku w stylu art nouveau. Mostu strzegą smoki, które według legendy, poruszają ogonem za każdym razem, gdy przez most przejdzie dziewica.
Potrójny most (Tromostovj)
Most potrójny to jeden z najciekawszych zabytków w mieście i jeden z najważniejszych, bowiem łączy ze sobą jeden z głównych placów Preseren ze Starym Miastem oraz Zamkiem. Jak nazwa wskazuje, nie jest to jeden most, ale trzy oddalone od siebie zaledwie o kilka metrów. Środkowy z przeznaczeniem dla ruchu samochodowego oraz dwa boczne, przeznaczone tylko dla ruchu pieszego.
Z każdej strony mostów dla ruchu pieszego znajdują się schody, po których można się dostać do zacienionych tarasów, z których rozciąga się widok na rzekę. Mosty uważane są arcydzieło architektury. Stworzone zostały w 1931 roku przez lokalnego architekta Joze Plecnika. Przepiękne kamienne balustrady oraz lampy uliczne stanowią idealny front dla wejścia do Starego Miasta. Okolica mostów jest zawsze żywa i pełna ludzi.
Park Tivoli
5-hektarowy obszar zieleni będący miejscem spacerów i aktywnego wypoczynku. Przez park prowadzi charakterystyczna promenada Jakopič zaprojektowana przez Jože Plečnika. W obrębie parku znajduje się Tivolski grad z XVII wieku (obecnie siedziba Międzynarodowego Centrum Grafiki), oraz Cekinov grad (Muzeum Historii Najnowszej).
Cmentarz Žale
Cmentarz zaprojektowany przez Jože Plečnika, położony 3 km na południowy – wschód od centrum Lublany. Na jego terenie znajdują się kaplice poświęcone patronom kościołów Lublany, charakterystyczne wejście oraz groby wybitnych Słoweńców.
Šmarna gora
To popularne miejsce wypoczynku weekendowego mieszkańców Lublany, znajdujące się 10 km od stolicy. Góra ma dwa wierzchołki (669 i 676 m n.p.m.). Na jej szczycie znajduje się zabytkowy kościół i gospoda. Miejsce ulubione przez lotniarzy.
Plac Prešerena (Prešernov trg)
Plac znajduje się na Nowym Mieście zaraz obok niezwykłego Potrójnego Mostu i jest jednym z najpopularniejszych miejsc spotkań mieszkańców oraz turystów. Stanowi idealną bazę wypadową do zwiedzania miasta. Plac oraz całe jego otoczenie zostało zaplanowane w XIX wieku przez architekta Maksa Fabiani. XX wiek wymusił przeobrażenie całej okolicy. Teraz na placu znajdziemy eleganckie butiki, klimatyczne kawiarnie. A wszystko to w scenerii secesyjnych fasad kamienic.
Ukochany poeta narodowy France Prešeren, któremu poświęcony jest cały plac, ma tutaj swój pomnik. Przedstawia on poetę spoglądającego na drugą stronę placu, gdzie znajduje się jego wielka miłość.
Rzeka Ljubljanica
Główna rzeka w stolicy można śmiało powiedzieć, że ukształtowała miasto i przyczyniła się do jego rozkwitu. Kiedyś pełniła rolę głównego szlaku handlowego przynosząc bogactwa dla młodego miasta.
Jaskinia Postojna
Jaskinia ta ma blisko 24 km podziemnych sal, korytarzy, przejść i labiryntów. Do zwiedzania udostępniona została turystom już na początku XIX wieku. Trasa turystyczna ma 5,5 km długości. Jej przejście zajmuje tylko 1,5 godziny, gdyż 4-kilometrowy odcinek tzw. Starego Korytarza pokonujemy kolejką elektryczną. Do przejścia pozostaje 1.700 metrów.
Przewodnicy posługują się wszystkimi podstawowymi językami obcymi i swoim językiem słoweńskim. W języku polskim dostępne są jedynie przewodniki audio, które jednak dobrze spełniają swoją rolę. Jaskinię odwiedziło już ponad 38 milionów turystów. To największa i najczęściej odwiedzana w Europie jaskinia typu “klasyczny kras”, a do tego jedna z najpiękniejszych.
Polecany artykuł: Jaskinia Postojna – dojazd, ceny biletów, zwiedzanie
Jaskinia wydrążona została w skałach przez rzekę Pivkę, będąca dopływem Ljubljanicy. I to właśnie starym korytem tej Pivki przebiega trasa turystyczna jaskini. Mnożą się tu zadziwiające formy skalne: żółto-beżowo-pomarańczowe nacieki, stalaktyty, stalagmity, kurtyny skalne. Jaskinia Postojna jest jednym z wielu przykładów form krasowych, ale bez wątpienia jednym z najpiękniejszych w Europie. I choć była znana już wieki temu, to dopiero po odkryciu jej najbardziej interesującego tunelu w 1818 roku przez Lukę Čeča, stała się prawdziwą turystyczną perłą.
Co takiego szczególnego wyróżnia Postojną od innych jaskiń krasowych? Otóż jest jedyną jaskinią na świecie, którą można zwiedzać z wagonika podziemnej kolejki jaskiniowej. W Postojnej funkcjonuje też jedyny zlokalizowany na terenie jaskini urząd pocztowy, który otwarto już w 1899 roku. To w końcu także najdłuższa jaskinia turystyczna w Europie, którą wyposażono w instalację elektryczną w 1884 roku, czyli na długo przed początkiem elektryfikacji np. Londynu.
Wybierając się do Postojnej warto zabrać ciepłe ubranie i odpowiednie obuwie. Nawet jeśli na zewnątrz żar leje się z nieba, to temperatura w jaskini nigdy nie przekracza 10 stopni Celsjusza. 90 minut w przysłowiowym krótkim rękawku będzie w takich warunkach nie do zniesienia.
Bilety wstępu do Jaskini Postojnej
Osoby dorosłe:
29,90 €
Uczniowie i studenci (16-25 lat):
23,90 €
Dzieci od 6 do 15 lat:
17,90 €
Dzieci do 5 lat:
1,00 €
Wejścia w szczycie sezonu tj. w lipcu i sierpniu sezonie odbywają się co godzinę, pomiędzy godziną 9:00 a 18:00.
Zwiedzanie rozpoczynamy na peronie stacji kolejowej. Pociąg składa się z elektrycznej kolejki i kilkunastu odkrytych 8-miejscowych wagoników. Skład jedzie raczej spacerowym tempem, więc już w trakcie jazdy podziwiamy piękno jaskini. Miejscami jednak korytarze są dość niskie, a z “sufitu” wystają fragmenty skały, trzeba więc uważać na głowę.
Kolejka jedzie jednostajnym i spacerowym tempem. Na początku trasy jedziemy naturalnym tunelem, którego ściany i strop ozdabia czarna sadza. To efekt dywersji lokalnych partyzantów, którzy podczas II wojny światowej wysadzili znajdujący się tu hitlerowski magazyn paliw.
Później tory przecinają dwie większe i warte uwagi sale. Pierwszą jest bogato zdobiona stalaktytami i stalagmitami Sala Gotycka (Gotska dvorana). Kolejna to Sala Kongresowa (Kongresna dvorana), zwana też Balową. Od 180 lat regularnie organizowane są w niej różnego rodzaju bale i inne podobne wydarzenia koncertowo-muzyczne.
Po 2 kilometrach kolejka zatrzymuje się obok Wielkiej Góry. Kalvarija (Wielka Góra) to wzniesienie i zarazem ogromna sala powstała po tym, jak zawalił się dawny strop jaskini. W tym miejscu grupa wysiada z wagoników i dalej trasę pokonuje pieszo.
Szlak prowadzi kolejno przez Rosyjski Most, Piękną Jaskinię (Lepe jame) oraz Brylantowe przejście, gdzie znajduje Brylant.
Następnie docieramy do basenu. W tym miejscu możemy poznać rdzennych mieszkańców Jaskini Postojnej. Mowa o odmieńcach jaskiniowych (Proteus anguinus), czyli małych, 30-centymetrowych płazach typowych dla krasowego środowiska jaskiniowego.
Te niewielkie stworzonka przez wieki ewoluowały w ciemnych jaskiniach, dzięki czemu choć są całkowicie ślepe, o bladej skórze i z dwiema parami krótkich kończyn (z którymi i tak bardziej przypominają węża), to ostatecznie wyewoluowały na wytrawnych drapieżników. Żwawo poruszają się w wodzie, w której zresztą żyją, a swoje ofiary wyszukują dzięki specjalnym receptorom zlokalizowanym w skórze. Do tego, z powodu skąpo występującego pożywienia, odmieńcy są prawdziwymi mistrzami przetrwania. Mogą przeżyć bez jedzenia ponad 10 lat, a wiek najstarszych osobników może przekraczać nawet i 100! Niestety nie udało mi się uchwycić żadnego osobnika na zdjęciu.
Trasę zwiedzania kończę w “Sali Koncertowej”, będącej największą grotą jaskini. Znajduje się tu sklep z pamiątkami oraz przystanek kolejki, którą wyjeżdżam na powierzchnię i wracam do gorącego słoweńskiego słońca.