Wybierz się do Paryża, miasta świateł i stolicy zakochanych. To tu odkryjesz prawdziwe perły zachodniej architektury, a muzea zachwycą każdego niezliczonymi arcydziełami z całego świata. W Paryżu tworzyli najwybitniejsi artyści europejscy, również Polacy, często w atmosferze skandalu i w oparach ulubionego trunku dekadentów – absyntu. Lecz Paryż to nie tylko wielka sztuka. To również miasto, które czaruje urokliwymi kawiarenkami, zacisznymi uliczkami i wspaniałą atmosferą. Poznaj najciekawsze atrakcje w Paryżu.
W tym artykule
Jeśli planujesz odwiedzić to miast warto poznać najciekawsze atrakcje w Paryżu, który jest pełen kontrastów. Z jednej strony historyczna przeszłość, a z drugiej nowoczesna sztuka. Paryż to także ikona mody. Mają tu swoje pracownie najsłynniejsi projektanci a witryny sklepów na Champs-Elysées uginają się pod ciężarem ekskluzywnych kreacji. Paryż to też najczęściej filmowane miasto świata. Stolica Francji jest ulubionym miastem turystów z całego świata a także drugim obok Wenecji celem podróży zakochanych, którzy właśnie tutaj pragną przeżyć romantyczne chwile. Pod względem turystycznym Paryż jest drugim, po Londynie, najczęściej odwiedzanym europejskim miastem.
Paryż od XII wieku jest stolicą Francji i odegrał zasadniczą rolę w tworzeniu nowego państwa francuskiego. Od czasów rewolucji francuskiej stał się polityczną, gospodarczą i kulturalną osią aktywności francuskiego społeczeństwa.
Miasto położone jest nad Sekwaną, dzielącą go na dwie części: prawobrzeżną (północną) Rive Droite oraz lewobrzeżną (południową) Rive Gauche. Paryż ma bardzo charakterystyczny koncentryczny układ z rozchodzącymi się gwiaździście bulwarami, co sprawia, że jest jedną z wzorcowych realizacji miasta założonego na planie gwiazdy.
Polecany artykuł: 10 europejskich stolic na ciekawy city break
Stolica Francji została podzielona na 20 dzielnic (arrondissement), których numeracja rośnie wraz z oddalaniem się od centrum. Ekskluzywne i oczywiście najdroższe są dzielnice znajdujące się w centrum Paryża. Najbardziej urokliwa jest natomiast Dzielnica Łacińska, pełna wąskich uliczek z tradycyjnymi małymi sklepikami, malowniczymi skwerkami i zabytkową architekturą. Historyczne centrum Paryża stanowi wyspa Île de la Cité na Sekawnie, na której położone są m.in. Palais de Justice czyli Pałac Sprawiedliwości i najbardziej znana francuska katedra gotycka Notre-Dame de Paris, stanowiąca inspirację dla wielu pisarzy, malarzy i kompozytorów.
Paryż
Jeśli zdecydujesz się na zakup za pośrednictwem tych linków otrzymam niewielką prowizję. Dla Ciebie cena pozostaje taka sama. Dzięki Twojemu wsparciu mogę dostarczać bezpłatnych treści, które pomogą Ci więcej i lepiej podróżować.
Rezerwuj lot
Znajdź nocleg
Wynajmij auto
Pod koniec XIX wieku Paryż przeżywał okres rozkwitu zwany belle époque. W owym czasie powstał symbol miasta – Wieża Eiffla, owoc szybko postępującego rozwoju przemysłu i techniki oraz kultury industrialnej.
Paryż to także miasto uciech. Pod koniec XIX wieku powstał tu najsłynniejszy europejski kabaret Moulin Rouge. Gdy go otwarto przypominał, nie bez powodu, ogromny dom publiczny. Montmartre był przecież największym na świecie rynkiem prostytucji. Do dziś w okolicach Moulin Rouge znajduje się najwięcej nocnych klubów.
Na zwiedzanie Paryża zawsze jest dobry czas. Warto zwiedzić cały Paryż, ale jeśli miasto ma być celem 2- lub 3-dniowego city break’a warto wiedzieć co zobaczyć w stolicy Francji. Sprawdź najciekawsze atrakcje w Paryżu.
Warto wiedzieć
Kraj:
Francja
Stolica:
Paryż
Waluta:
euro (EUR)
Język urzędowy:
francuski
Liczba ludności:
67.522.000
Powierzchnia:
643.801 km2
Religia dominująca:
katolicyzm
Strefa czasowa:
UTC+2 (lato); UTC+1 (zima)
Wieża Eiffla (Tour Eiffel)
Wieża Eiffla to najsłynniejszy symbol Paryża przyciągający rocznie 7 milionów turystów. Została zbudowana w 1889 roku z okazji wystawy światowej Exposition Universelle. Wieża z miejsca stała się czołowym obiektem reprezentującym architekturę inżynieryjną. Jej twórcą był Gustave Eiffel, architekt wyspecjalizowany w konstrukcjach z żelaza. Na jego dorobek składa się wiele nowoczesnych jak na tamte czasy mostów kolejowych wznoszonych w Europie i Ameryce Południowej.
Konstrukcja z kutego żelaza składa się z 15 tysięcy metalowych elementów oraz z 2,5 miliona nitów. Mierzy 324 metry, co w czasach jej powstania czyniło ją najwyższą budowlą świata. Stalowa konstrukcja kratowa wsparta jest na czterech podstawach położonych na powierzchni 1,6 hektara, gdzie długość boku wynosi 125 metrów. Wznosi się w kształcie piramidy, której wszystkie strony są lekko wklęsłe i która podzielona jest na 3 tarasy-platformy. Pierwszy znajduje się na wysokości 57 metrów, drugi na 115 metrach, trzeci na 274 metrach. Na platformach znajdują się bary, restauracje, sklepy i tarasy widokowe. Na sam szczyt prowadzą 1792 schody, lecz zwiedzający zwykle wybierają windę.
W 1957 roku zainstalowano na szczycie Wieży Eiffla antenę telewizyjną, co podwyższyło ją o około 20 metrów, a w październiku 2000 roku zamontowanie nadajnika fal ultrakrótkich dodatkowo zwiększyło wysokość wieży o kolejne metrów. Ciekawostką jest to, że elementy które zdają się pełnić ważną rolę konstrukcyjną tak naprawdę mają wartości jedynie dekoracyjne. Tak jest np. w przypadku szerokich łuków, które łączą dolne części wieży i zdają się pomagać w dźwiganiu jej ciężaru.
Wysokie konstrukcje znajdują się często w centrum zainteresowania różnego rodzaju dziwaków. Podobnie rzecz ma się z Wieżą Eiffla. W 1911 roku paryski krawiec postanowił sfrunąć z niej na uszytej do tego celu pelerynie, jednakże na oczach setek gapiów runął w dół. W ponad 100-letniej historii wieży podobnie skończyło około 400 samobójców.
Z najwyższego tarasu Wieży Eiffla rozciąga się przepiękny widok, który w pogodny dzień obejmuje promień około 70 km. Można stąd dostrzec Pole Marsowe, które zostało wytyczone jako plac musztry dla znajdującej się nieopodal szkoły wojskowej. Jednak pod koniec XVIII wieku Pole Marsowe zmieniło swe przeznaczenie i stało się miejscem rozrywek, a przede wszystkim torem wyścigowym.
Choć dzisiaj Wieża Eiffla spotyka się z mieszanymi uczuciami samych mieszkańców miasta, to jednak zapewne przez długi czas stanowić będzie najbardziej znany symbol Paryża. Jeśli jesteś w Paryżu po raz pierwszy, wejście na wieżę Eiffla jest obowiązkowe.
Katedra Notre Dame (Notre Dame de Paris)
Notre Dame de Paris czyli Katedra Najświętszej Maryi Panny jest nie tylko sercem Paryża ale dosłownie środkiem Francji. Od czasów swego powstania w latach 1163-1245 katedra stanowiła centrum wydarzeń politycznych. To tu w 1804 roku Napoleon koronował się na cesarza.
Katedra została zbudowana na wyspie Île de la Cité w miejscu, w którym wcześniej znajdowały się dwie mniejsze budowle. Od momentu wzniesienia stała się wzorem dla budowniczych w całej Europie. Jej monumentalna forma zapiera dech w piersiach, zwłaszcza że w swoim wnętrzu katedra może pomieścić aż 9 tysięcy osób. Dzisiejszy wygląd katedry został ugruntowany dopiero w XIX wieku w wyniku trwającego 25 lat remontu.
Katedra stała się źródłem inspiracji nie tylko dla architektów ale również wielu innych twórców, spośród których można wymienić chociażby Victora Hugo, autora książki “Dzwonnik z Notre Dame”.
W dniu 15 kwietnia 2019 około godziny 18:50 w świątyni wybuchł pożar, który spowodował ogromne zniszczenia. Doszło m.in. do zawalenia się dachu oraz części sklepień, a także iglicy katedry. Od tego czasu katedra Notre Dame jest zamknięta dla zwiedzających do czasu zakończenia jej odbudowy.
Łuk Triumfalny (Arc de triomphe)
Łuk Triumfalny na Placu Charlesa de Gaulle’a jest obok Wieży Eiffla jednym z głównych symboli Paryża. Z jego tarasu znajdującego się na szczycie roztacza się przepiękny widok na miasto, w tym na Pola Elizejskie i okolice La Défense. Jednocześnie Łuk Triumfalny jest symbolem francuskiej dumy i potęgi militarnej. Promieniście odchodzi od niego 12 alei, od czego wzięła się poprzednia, obowiązująca do 1970 roku, nazwa placu (Plac Gwiazdy). Układ ten został zaprojektowany w XIX wieku w ramach modernizującej przebudowy miasta.
Paryski łuk jest największą tego typu budowlą w Europie. Mierzy on 50 metrów wysokości i 45 metrów szerokości. Monument ten powstał ku czci wielkiej armii, dla uczczenia walczących i poległych za Francję w czasie rewolucji francuskiej i wojen napoleońskich.
Łuk Triumfalny zdobi niezwykle efektowna płaskorzeźba zatytułowana “Marsylianka”. Dzieło przedstawia wyruszenie do boju ochotników w 1792 roku. Jest to pełna dynamizmu alegoria ze wspaniałą postacią wolności krzykiem zagrzewającą rewolucjonistów do walki. Legenda głosi, że podczas rzeźbienia centralnej postaci kompozycji artysta wołał do pozującej żony: Krzycz głośniej!
Na ścianach wewnętrznych łuku wykuto m.in. nazwiska generałów i marszałków, wśród których widnieją także Polacy: Poniatowski, Dąbrowski, Zajączek, Chłopicki.
200-letni Łuk Triumfalny był świadkiem najważniejszych wydarzeń historycznych w Paryżu, w tym pogrzebu Napoleona 15 grudnia 1840 roku.
U podstawy Łuku znajduje się Grób Nieznanego Żołnierza, wzniesiony w 1921 roku. Grób upamiętnia bezimiennych żołnierzy poległych za Francję w czasie I wojny światowej.
Muzeum Luwr (Musée du Louvre)
Otwarty pod koniec XVIII wieku Luwr jest najbardziej znanym muzeum w kraju i jednym z najczęściej odwiedzanych na świecie. Obecnie co roku odwiedza go ponad 8 milionów gości. Muzeum w Luwrze znajduje się w Pałacu Luwru (Palais du Louvre) i zostało otwarte w 1793 roku jako Centralne Muzeum Sztuki.
W latach 80. XX wieku na dziedzińcu Luwru wybudowano bardzo kontrowersyjną wielką szklaną piramidę wpuszczającą światło do podziemnej hali wejściowej, z której rozchodzą się wejścia do sal muzealnych. Dzięki temu dostęp do zgromadzonych w muzeum dzieł stał się znacznie łatwiejszy. Kontrast dla nowoczesnej konstrukcji stanowi fragment średniowiecznej fortyfikacji z drugiej połowy XIV wieku.
Nie ulega wątpliwości, że Muzeum Luwr jest jednym z najpopularniejszych muzeów sztuki na świecie, co wynika z ogromnej wartości przechowywanych w nim zbiorów. Eksponaty, z których najstarsze pochodzą z okresu starożytności, zostały podzielone na 7 działów i są wystawiane w trzech głównych częściach kompleksu: w Pawilonie Sully’ego, w znajdującym się po prawej stronie Pawilonie Richelieu oraz w Pawilonie Denona po stronie lewej, od którego najlepiej rozpocząć zwiedzanie. Chociaż przestrzeń wystawiennicza zorganizowana jest w bardzo przyjazny sposób, to jednak nie jest możliwe gruntowne zwiedzenie Muzeum w jeden dzień. Do najważniejszych eksponatów prowadzą drogowskazy.
Stała kolekcja Luwru obejmuje około 300 tysięcy dzieł sztuki sprzed 1948 roku, z których tylko 35 tysięcy jest dostępnych dla zwiedzających.
Wśród obiektów starożytnych na szczególną uwagę zasługuje piękna “Nike z Samotraki”, która powstała w Grecji w okresie hellenistycznym. Do ogromnej popularności Luwru przyczynił się przechowywany w nim obraz Leonardo da Vinci “Mona Lisa” (Gioconda), którego sława pozwala go określić jako najbardziej znany obraz świata. W Luwrze zobaczyć można także “Koncert wiejski”, którego autorstwo do tej pory bywa kwestią sporną. Na szczególną uwagę zasługuje również obraz namalowany przez Paolo Veronese zatytułowany “Wesele w Kanie”.
Pałac Wersalski (Château de Versailles)
Wersal stał się szczególnym osiągnięciem europejskiej architektury pałacowej nie tylko ze względu na okazałość i postępowość założenia lecz również dzięki perfekcyjnej inscenizacji władzy absolutnej. To wzorcowa realizacja siedziby barokowego władcy, która oprócz oszałamiającej formy stanowi także symbol ponadczasowej władzy Króla Słońce, którym był Ludwik XIV. Ale to nie on wzniósł Wersal, a jego ojciec Ludwik XIII, który polecił wybudować w podparyskich lasach pawilon myśliwski, aby móc się oddawać swojej wielkiej pasji – polowaniom.
Ludwik XIV po koronacji kazał powiększyć mały zameczek w Wersalu, a pod koniec XVII wieku przeniósł się wraz z dworem z Paryża do Wersalu i zaczął przekształcać pałac w duchu klasycystycznego umiaru i harmonii. W efekcie powstało imponujące założenie. Sama elewacja ogrodowa ma 640 metrów długości, a jej środek stanowi Sala Zwierciadlana o wymiarach 72 metry długości, 10 metrów szerokości i prawie 13 metrów wysokości. W szczytowym momencie mieszkało w Wersalu ponad 3.000 osób.
Niezwykle interesujące i okazałe są także 800-hektarowe Ogrody Wersalskie, które z niezliczonymi fontannami, rzeźbami i grotami stanowiły największą atrakcję dla paryskiej arystokracji podczas pierwszych lat panowania Króla Słońce. Wielokrotnie były tłem dla wyszukanych i fantazyjnych spektakli. Tradycje te podtrzymywali także następcy Ludwika XIV, a najbardziej Maria Antonina. Kazała ona zbudować w posiadłości własny teatr i wiejską osadę, którą zapełniano sielankowymi pasterzami i wieśniakami.
Wersal miał odzwierciedlać potęgę Ludwika XIV. Wszystkie elementy (architektura, malarstwo, ogrody i rzeźby) miały głosić królewską chwałę. Pałac składał się z dwóch stref. Na wschodzie znajdowało się miasto zamieszkiwane przez dworzan i urzędników, zaś zachodnią stronę zajmował park założony na ogromnym leśnym terenie, w którym odpoczywano i polowano. Oś biegnąca ze wschodu na zachód przecinała sypialnię królewską, która znajdowała się dokładnie po środku fasady ogrodowej. Życie króla miało odpowiadać biegowi słońca. Ludwik XIV, podobnie jak słońce, miał opromieniać Francję oraz ofiarować ludziom swoje błogosławione dary.
Na szczególną uwagę zasługuje mieszcząca się w pałacu Galeria Zwierciadlana, która łączy artystyczne mistrzostwo ze skomplikowaną koncepcją treściową. Alegoryczne cykle obrazów ilustrują historię Francji aż do momentu zawarcia pokoju w Nijmegen. Jej urok tkwi jednak w zawieszonych na całej jej długości lustrach, które odbijają światło podkreślając metaforę Króla Słońce, czyli Roi Soleil.
Pałac Wersalski jest jednym z najpopularniejszych miejsc w pobliżu Paryża i został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Panteon (Panthéon)
Panteon to niezwykła świątynia wzniesiona ku czci wielkich mężów na zlecenie Ludwika XV. Król ślubował zbudowanie kościoła św. Genowefy jeśli ta przyjdzie mu z pomocą w ciężkiej chorobie. Gdy tylko odzyskał zdrowie spełnił swoją obietnicę. Świątynia znajduje się w niezwykle urokliwej Dzielnicy Łacińskiej w sąsiedztwie tak wspaniałych miejsc jak choćby sławna Sorbona.
Kamień węgielny położono w obecności króla w 1764 roku, ale budowę ukończono prawie 30 lat później kiedy nowy rząd zsekularyzował kościoły i zakony. Panteon był pierwszym ważnym zabytkiem Paryża. Został zbudowany przed Łukiem Triumfalnym i Wieżą Eiffla i był pierwszym budynkiem, z którego roztaczał się panoramiczny widok na stolicę Francji.
Panteon powstał z zamiarem połączenia prostoty architektury gotyckiej z dostojnością architektury greckiej. Plan budowli został opracowany na formie krzyża greckiego, czyli takiego, który ma wszystkie ramiona równej długości. Całość przykryta jest ogromną, niezwykle efektowną kopułą składającą się właściwie z trzech kopuł zachodzących jedna na drugą. Rozciąga się stąd piękna panorama miasta, którą możemy podziwiać po pokonaniu schodów o 425 stopniach.
Wewnątrz potężnego Panteonu ściany ozdobiono malowidłami. Kościół przemianowano na Świątynię Narodu i postanowiono, że w przyszłości będą w niej składane prochy wybitnych postaci epoki francuskiej wolności. W podziemiach spoczywają m.in. Émile Zola, Maria Skłodowska-Curie, Alejandro Dumas i Victor Hugo, który jak na ironię nie znosił Panteonu, często porównując go do tortu z kremem. Również wielbiciele astronomii i twórczości Umberto Eco znajdą tu coś dla siebie bowiem w Panteonie znajduje się oryginalne wahadło Foucaulta, dzięki któremu w 1855 roku uczony publicznie udowodnił istnienie ruchu obrotowego ziemi.
Cmentarz Père-Lachaise (Cimetière du Père-Lachaise)
Zwiedzając największy i najsłynniejszy paryski cmentarz Père-Lachaise najlepiej posłużyć się darmowym planem, który można dostać przy wejściu. Pozwoli to szybciej odnaleźć najbardziej znane grobowce.
Początkowo w XV wieku wznosił się tutaj pałac, który wraz z przyległym terenem nabyli jezuici. Następnie w 1763 roku miasto odkupiło posiadłość a prefekt Paryża zarządził budowę cmentarza. Cmentarz powstał w 1804 roku w miejscu hospicjum kierowanego przez jezuitów. Zasadzono w nim ponad 5 tysięcy drzew dzięki czemu jest to jednocześnie największy kompleks parkowy w mieście.
Na początku lat 70. XIX wieku na terenie cmentarza toczyły się ostatnie walki Komuny Paryskiej. Ich śladem jest pamiątkowa Ściana Komunardów (Mur des Fédérés) upamiętniająca rozstrzelanie 147 powstańców.
Wśród około miliona pochowanych osób zgodnie z intencją władz miasta na Père-Lachaise znalazło miejsce spoczynku wielu wybitnych twórców sztuki. Jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc jest grób Fryderyka Chopina.
Liczni fani The Doors, którzy odwiedzają Paryż obowiązkowo przychodzą na grób Jima Morrisona. Z powodu wielu incydentów z udziału młodych ludzi jest to z całą pewnością najlepiej strzeżony grób na cmentarzu. Na Père-Lachaise odnajdziemy również miejsca pochówku m.in. Moliera, Édith Piaf, Yves’a Montanda, Simone Signoret, Honoré de Balzaca, Jeana de La Fontaine’a, Marcela Prousta czy Oscara Wilde’a. Tutaj też spoczywają prochy jednej z najsłynniejszych tancerek Isadory Duncan.
Opéra Garnier (Palais Garnier)
Niekwestionowanym arcydziełem, które koniecznie trzeba zobaczyć w Paryżu jest neobarokowa Opéra Garnier ukończona w latach 70. XIX wieku. To największy pod względem powierzchni teatr na świecie. Powstał na zamówienie Napoleona III, a zaprojektował go architekt Charles Garnier. Opera ma w sobie tyle z cesarskiej świetności, że sam architekt prezentując dzieło cesarzowej Eugenii miał powiedzieć, że to styl Napoleona III.
Garnier pragnął stworzyć budowlę, która każdą swoją częścią wpływałaby na doznania gości, a także dumnie reprezentowałaby świetność i społeczeństwo II Cesarstwa. Rozplanował on trakty komunikacyjne opery tak, aby były jak najwygodniejsze, a także by budziły ogólny zachwyt. Podzielił je na cztery kategorie. Oddzielny trakt przeznaczony był dla gości przyjeżdżających powozem, oddzielny dla pieszych, a także dwa pozostałe dla przybywających z biletami i dla tych bez biletów. Dla każdej z grup przeznaczono oddzielne wejścia.
Napoleon oczywiście miał swoją własną podjazdową rampę. Specjalnie dla niego został zaprojektowany pawilon cesarski usytuowany w zachodniej części opery. Tam też znajduje się wejście do Muzeum Opery, w którego podziemiach rozciąga się sztuczna grota z jeziorem, kryjówka słynnego bohatera noweli Gastona Leroux “Upiór w operze”.
XIX wiek to czas kiedy powstawało wiele wspaniałych oper i teatrów. Było to przede wszystkim związane z ówczesną modą i obyczajowością. Niezwykle istotnym miejscem w takich budowlach była reprezentacyjna klatka schodowa, która stawała się swoistym wybiegiem mody. Chodzenie do opery było w dobrym tonie, a poza tym stanowiło doskonałą okazję do spotykania się. Obecnie Opéra Garnier jest wspaniale odrestaurowana i dosłownie świeci pełnią swego blasku. Co ciekawe, na dachu opery znajduje się pasieka, w której powstaje cieszący się dużą popularnością ale także wysoką ceną miód, sprzedawany w tutejszym sklepie z pamiątkami.
Po zwiedzeniu opery można się wybrać na wspaniały spacer po Wielkich Bulwarach, które powstały w XVII wieku i do dziś stanowią doskonałą trasę wycieczek.
Dzielnica Łacińska (Quartier latin)
Pomiędzy Sekwaną, a wzgórzem, na którym wznosi się Panteon roztacza się Dzielnica Łacińska (Quartier latin). Niegdyś to tutaj najchętniej osiedlali się Rzymianie. Dziś ta część Paryża pełni funkcję dzielnicy uniwersyteckiej skupionej wokół najstarszego uniwersytetu – Sorbony. Na tym obszarze znajdziemy wiele śladów z czasów kolonizacji rzymskiej m.in. Arènes de Lutèce oraz Thermes de Cluny.
Rozkwit dzielnicy stymulowały liczne klasztory: św. Genowefy, św. Wiktora, w których mieściły się biblioteki i ośrodki naukowe. Jednocześnie osiedlali się tu studenci, a artyści utrzymywali swoje pracownie. Dzielnica Łacińska posiada różnorodne interesujące placówki jak choćby Instytut Oceanograficzny, Instytut Curie, ale również ogród botaniczny, Państwowe Muzeum Historii Naturalnej, Muzeum Szpitali Paryskich, Instytut Muzułmański i meczet, klasztor benedyktynów Val-de-Grâce, a także miejsce narodowej pamięci – Panteon. W tej olbrzymiej świeckiej świątyni zgodnie z wyrzeźbionym napisem “Wielkim ludziom, wdzięczna Ojczyzna” pochowano najwybitniejszych ludzi Francji.
Montmartre
Nazwa Montmartre wiąże się prawdopodobnie z męczeńską śmiercią św. Dionizego, pierwszego biskupa Paryża. Około 250 roku został on schwytany przez Rzymian bądź Gallów, poddany torturom i zaciągnięty na wzgórze, gdzie ścięto mu głowę. Jak głosi legenda, zdarzył się wówczas cud. Dionizy podniósł swą głowę, obmył ją z krwi i poszedł na północ. Po kilku kilometrach upadł, czując, że tu może umrzeć. W tym samym miejscu zbudowano bazylikę Saint Denis, a wzgórze egzekucji nazwano Mons Martyrorum (Wzgórze Męczenników).
Najwyższym punktem dzielnicy jest wapienne wzgórze, na którym wznosi się słynna Bazylika Sacré-Coeur. Wzgórze pełniło również funkcję kamieniołomu, a materiał z niego wydobywany posłużył do wybudowania wielu paryskich domów.
Przyciąganie Montmartre jako dzielnicy sztuki rozpoczęło się w XIX wieku. Osiedlali się tu artyści poszukujący oryginalności, zarówno wśród architektury i pejzaży jak i wśród miejscowej ludności. Wkrótce młyny niegdyś wytłaczające wino przerobiono na miejsca uciech, jak Moulin Rouge, a Montmartre stał się ulubionym tematem wielu dzieł. Tworzyli tutaj m.in. Pablo Picasso, Amedeo Modigliani, Vincent van Gogh, kompozytor Erik Sati, a także Guillaume Apollinaire i wielu innych.
Z dzielnicą związanych jest kilka artystycznych żartów. Pisarz Roland Dorgelès, który zdecydowanie potępiał współczesną mu sztukę, pewnego dnia przywiązał pędzel do ogona osła, który należał do właściciela kabaretu Lapin Agile. Następnie namalowany w ten sposób obraz nazwał “Zachód słońca nad Adriatykiem”, kpiąc tym samym z malarstwa abstrakcyjnego. W rzeczywistości jednak na przekór jego intencjom obraz cieszył się nad wyraz dużym powodzeniem i uznaniem publiczności.
Dziś Montmartre zdecydowanie nie błyszczy jak niegdyś i uchodzi raczej za skomercjalizowaną dzielnicę rozrywki. Mimo to koniecznie trzeba odwiedzić znajdujące się tutaj muzeum l’Espace Dali, Bazylikę Sacré-Coeur, a także tutejszy cmentarz, na którym spoczywa m.in. Alexader Dumas i słynny tancerz Wacław Niżyński. Sporym zainteresowaniem cieszy się także kawiarnia Café des 2 Moulins, znana z filmu “Amelia”.
Bazylika Sacré-Coeur (Basilique du Sacré-Coeur)
Sacré-Coeur (Bazylika Najświętszego Serca Pana Jezusa) góruje nie tylko nad samym Montmartrem, ale także nad całym Paryżem, gdyż jest usytuowana w najwyższym punkcie w mieście (200 m n.p.m.). Można tu wejść zarówno pieszo po 197 schodach, jak i wjechać kolejką linową. Swój śnieżnobiały kolor bazylika zawdzięcza osadowi wapiennemu, który tworzy się na jej powierzchni w czasie opadów deszczu.
Prace nad kościołem rozpoczęto w latach 70. XIX wieku. Konsekracja świątyni nastąpiła jednak dopiero w 1919 roku. Kościół ten reprezentuje styl neoromańsko-bizantyjski i zapewne wzorowany był na takich perłach zachodniej architektury jak Bazylika św. Marka w Wenecji czy też Hagia Sophia w Konstantynopolu.
Wzniesienie budowli było nie lada wyczynem, gdyż trzeba było znacznie ustabilizować grunt i znieść zagrożenie spowodowane przez wydrążone we wzgórzu tunele. W 83-metrowej dzwonnicy umieszczono imponującej wielkości 18,5-tonowy dzwon, który wydaje z siebie dźwięk wysokiego C. Obecnie można wejść na oszkloną galerię kopuły, aby z góry podziwiać wspaniałe wnętrze Bazyliki.
Po obejrzeniu Sacré-Coeur można się udać prosto na Place du Tertre, a następnie w przylegające do niego wąskie i kręte uliczki.
Moulin Rouge
Moulin Rouge to bez wątpienia jeden z najbardziej znanych kabaretów w Europie. To właśnie tutaj narodził się słynny kankan. Kabaret powstał w 1889 roku z inicjatywy Josepha Ollera. Jego znakiem rozpoznawczym jest ogromny czerwony wiatrak.
Do dziś dwa razy w czasie wieczoru tancerki wykonują kankana, jednak cała reszta zdecydowanie uległa zmianie. Niegdyś w Moulin Rouge występowały kobiety, które za dnia były praczkami. Dzisiaj kabaret zatrudnia jedynie wykwalifikowane baletnice.
W Moulin Rouge odbył się w 1893 roku pierwszy dość spontaniczny striptiz, kiedy jedna z modelek startująca w konkursie piękności na dorocznym balu studentów Akademii Sztuk Pięknych wskoczyła nagle na stół i zrzuciła z siebie ubranie. Zdarzenie to wywołało ogromne oburzenie, w wyniku którego modelkę aresztowano, co z kolei doprowadziło do protestów studentów domagających się prawa do nagości w imię sztuki. Od tego czasu okoliczne kabarety zainspirowane frywolnym występem studentki zaczęły wystawiać także erotyczne przedstawienia.
La Défense
La Défense jest najnowocześniejszą dzielnicą Paryża z fantastycznymi wieżowcami o niespotykanej geometrii. Znajduje na lewym brzegu Sekwany i jest przeznaczona wyłącznie dla pieszych. Komunikację samochodową niejako zepchnięto pod ziemię, gdzie odbywa się ruch.
Projekt budowy potężnego kompleksu biurowo-handlowego pochodzi z okresu międzywojennego, ale realizacji podjęto się dopiero w latach 50. XX wieku. Wtedy też wzniesiono pierwszy budynek – pawilon Centrum Przemysłu i Techniki o łupinowym dachu z żelbetu w kształcie liścia. Wkrótce powstały kolejne wieżowce, w których siedziby mają największe koncerny i instytucje m.in.: SFR, Société Générale, Total, Sanofi, Arcelor, Vinci.
Poniżej drapaczy chmur wzdłuż głównej alei Esplanada La Défense rozmieszczone są z doskonałym wyczuciem przestrzeni instalacje sztuki współczesnej, rzeźby oraz tereny zielone. Duże zainteresowanie budzą organy wodne, czyli fontanna zaprojektowana przez Ja’akowa Agama, która w weekendy jest miejscem spektakli “światło i dźwięk” oraz instalacja wodna Takisa z 49 metalowymi rzeźbami. Równie ciekawe jest Muzeum Samochodów, w którym zgromadzono ponad 100 modeli aut od początków aż do czasów najnowszych.
Jednak wszystkich turystów najsilniej przyciąga wzniesiony w 1989 roku Wielki Łuk (La Grande Arche de La Défense) zwany przez Francuzów “wielką arką”. To potężna, wysoka na 110 metrów konstrukcja przypominająca wydrążony sześcian, w którego dolnej części zainstalowano asymetryczną chmurę. Na szczyt Wielkiego Łuku prowadzi szybkobieżna winda. Z góry rozciąga się niezapomniana industrialna panorama dzielnicy.
La Défense z pewnością zaintryguje wielbicieli nowoczesnej niepowtarzalnej architektury jak i osoby poszukujące artystycznych wrażeń. Można tu zrobić zakupy w dwukondygnacyjnym centrum handlowym, w którym znajduje się ponad 200 sklepów. Polskim akcentem w La Défense jest włączenie Magdaleny Abakanowicz w poczet projektantów. Polska artystka przedstawiła propozycję budowy drapaczy chmur w kształcie olbrzymich drzew, porośniętych prawdziwą zielenią.
Pola Elizejskie (Champs-Élysées)
Pola Elizejskie to w greckiej mitologii miejsce pobytu dusz błogosławionych zmarłych. W Paryżu natomiast taką nazwę nosi słynna 6-pasmowa ulica zwieńczona monumentalnym Łukiem Triumfalnym. Na tej 2-kilometrowej promenadzie znajdują się jedne z najbardziej ekskluzywnych sklepów, restauracje, a także kompleksy kinowe.
Aż do początku XVII na miejscu obecnych Pól Elizejskich znajdowały się pola uprawne, wśród których Maria Medycejska poprowadziła drogę zacienioną drzewami. Wtedy jednak okolice te nie należały do najelegantszych i częściej tam można było spotkać osobników o wątpliwej reputacji niż wykwintne paryskie towarzystwo. Z czasem drogę tę stopniowo wydłużano. W XVIII wieku Pola Elizejskie stały się modnym miejscem przechadzek, z którego korzystała m.in. Maria Antonina. Dopiero około 1830 roku ta sławna ulica została wchłonięta przez aglomerację paryską. Zainstalowano tu lampy gazowe, położono chodniki oraz powstał park. Tym sposobem, wcześniej nieciekawą ulicę, zamieniono w jedno z najwspanialszych miejsc w Paryżu.
Na skrzyżowaniu z Avenue Montaigne znajduje się niewielkie rondo Rond-Point, które niejako dzieli aleję na dwie części: zachodnią, która lśni od luksusowych sklepów i eleganckich kawiarni, oraz wschodnią – o charakterze parkowym i spacerowym.
Podczas świąt narodowych wzdłuż Champs-Élysées odbywa się efektowna defilada wojskowa. Aleja jest często wyłączana z ruchu gdy odbywają się na niej liczne wystawy i imprezy, szczególnie w okresie letnim. Co roku Pola Elizejskie goszczą finalny etap Tour de France, po którym odbywa się ceremonia wręczenia nagród.
Place de la Concorde
Place de la Concorde (Plac Zgody) został zaprojektowany przez wybitnego królewskiego architekta Ange-Jacques’a Gabriela w latach 50. XVII wieku. Jego głównym elementem miał być pomnik konny Ludwika XIV. Posąg ten został jednak zniszczony w czasie rewolucji francuskiej, a nazwę placu zmieniono na Plac Rewolucji (Place de la Révolution). Podczas niezwykle dramatycznych wydarzeń rewolucyjnych na placu tym zgilotynowano ponad 1000 osób, a wśród nich m.in. Ludwika XVI czy Marię Antoninę.
W latach 90. XVIII wieku za sprawą Ludwika Filipa plac otrzymał swój obecny wygląd. To dzięki niemu powstały wspaniałe fontanny, a w centrum założenia umieszczono monumentalny 220-tonowy obelisk pochodzący ze świątyni w Luksorze. Po obu stronach obelisku znajdują się wspaniałe fontanny, a wokół placu ustawiono posągi symbolizujące 8 miast Francji: w północnej części placu – Brest, Rouen, Lille i Strasburg, oraz w południowej – Lyon, Marsylia, Bordeaux i Nantes.
Kiedy stanie się pod samym obeliskiem oczom ukazuje się wspaniały widok. Z tego miejsca można podziwiać słynne Pola Elizejskie ciągnące się aż do Łuku Triumfalnego na Placu Charlesa de Gaulle’a oraz dzielnicę La Défense z zadziwiającym biurowcem w formie współczesnego łuku.
Paryskie katakumby (Les catacombes de Paris)
Paryskie katakumby to najprawdopodobniej największe cmentarzysko świata. Jednocześnie jest to miejsce przeznaczone jedynie dla amatorów mocnych wrażeń. Wejście znajduje się na placu Denfert-Rochereau, a trasa turystyczna liczy 2 kilometry.
Na głębokości ponad 20 metrów i powierzchni 11.000 m2 ułożono szczątki ponad 6 milionów Paryżan, czyli 3-krotnie więcej niż liczy mieszkańców dzisiejsza stolica Francji. Kości i czaszek nie grzebano lecz układano w stosy. Zwiedzających wita napis “Zatrzymaj się. Tu rozciąga się królestwo śmierci”.
Katakumby paryskie w przeciwieństwie do rzymskich powstały ze względów sanitarnych, a nie religijnych. Szczątki ułożono w stosy na początku XIX wieku i wtedy też wystawiono je na widok publiczny. W tym podziemnym świecie panuje pełna anonimowość i równość. Kobiety wymieszano z mężczyznami, starcy z dziećmi, kaci z ofiarami. Nikt nie został też zidentyfikowany.
Zwiedzający poruszają się wilgotnymi niskimi korytarzami mijając komory wypełnione ludzkimi szczątkami. Znajduje się tu także fontanna Samarytanki, do której niegdyś wpuszczono złote rybki. Ich los skończył się jednak tragicznie, gdyż specyficzne warunki nie sprzyjały ich rozmnażaniu i wszystkie oślepły. Miejsce to pod każdym względem wieje grozą.
Zapewne owa groza przyciągała tu arystokrację, a także melancholików i szaleńców. Jeden z nich kiedyś pobłądził, a jego szkielet odnaleziono dopiero po 11 latach. Z tego właśnie względu na ścianach katakumb namalowano strzałki, które pozwalały zachować orientację.
Przed rewolucją odbywały się tu szalone przyjęcia. Później między północą a drugą rano organizowano koncerty muzyczne dla uczonych, artystów i bogatych Paryżan. Przeprowadzano tu także eksperymenty naukowe i fotograficzne. Tu ukrywali się komunardzi wyprowadzani siłą przez wojsko, a także konspirowali członkowie francuskiego ruchu oporu podczas II wojny światowej.
Musée d’Orsay
Musée d’Orsay jest znane przede wszystkim ze względu na znajdującą się na drugim piętrze niezwykle obszerną i imponującą kolekcję obrazów impresjonistycznych. Muzeum jest pięknie położone na lewym brzegu Sekwany i mieści się w niezwykle urokliwym budynku starego dworca kolejowego.
W 1897 roku postanowiono wybudować w Paryżu nowy dworzec położony bliżej centrum niż dotychczasowy Gare d’Austerlitz. Nowy budynek miał się dobrze wpisywać w pobliskie zabudowania oraz harmonizować z sąsiedztwem Luwru i Legii Honorowej. Zaprojektowany budynek łączył w sobie elementy tradycyjne i nowoczesne: miał eklektyczną fasadę ale jednocześnie szklany dach. Zdobiły go dwa potężne zegary, które zachowały się do dziś. Inauguracja budynku odbyła się w 1900 roku. W 1960 roku planowano zburzyć budynek, jednak w 1977 roku podjęto decyzję o przekształceniu dworca kolejowego w muzeum sztuki XIX wieku, w wyniku czego w 1986 roku otwarto Musée d’Orsay.
Na dziedzińcu przed muzeum umieszczone zostały ekspresyjne rzeźby zwierząt, przy których chętnie fotografują się turyści. W Musée d’Orsay oprócz imponującego zbioru prac impresjonistów można także odnaleźć obrazy symboliczne jak i te, które reprezentują twórczość realistów.
W Musée d’Orsay można zobaczyć dwa bardzo znane obrazy Édouarda Maneta: “Śniadanie na trawie” i “Olimpia”. Wśród zbiorów malarstwa można podziwiać obrazy m.in. Paula Cézanne’a, Edgara Degasa, Paula Gauguina, Claude’a Moneat, Auguste’a Renoira i Vincenta van Gogha.
Centrum Pompidou (Centre Georges Pompidou)
Wśród zabytkowych budowli wznosi się zaskakująca współczesna konstrukcja pełniąca funkcję narodowego centrum sztuki i kultury, potocznie nazwana Centre Georges Pompidou.
W 1968 roku premier Georges Pompidou przedłożył nowe prawo, zgodnie z którym można było uniknąć płacenia podatków w zamian za ofiarowanie dzieł sztuki do zbiorów państwowych. Zlecił również zaprojektowanie centrum, które miało stać się miejscem prezentowania różnych form nowoczesnej kultury. Powierzchnia wystawiennicza została wykorzystana do maksimum dzięki wyprowadzeniu na zewnątrz rur, kanałów klimatyzacyjnych, ruchomych schodów i innych elementów infrastruktury. W wyniku tego zabiegu Centrum zyskało wyjątkowo oryginalną 5-piętrową formę. Gmach został otwarty w 1977 roku i od tego momentu stał się jednym z najchętniej odwiedzanych miejsc w Paryżu.
W Centrum Pompidou znajduje się Muzeum Narodowe Sztuki Nowoczesnej (Musée National d’Art Moderne), które liczy ponad 40 tysięcy eksponatów obejmujących okres od początku do końca XX wieku. Wśród eksponatów znajdują się dzieła wybitnych artystów ubiegłego stulecia, takich jak Pablo Picasso, Wassily Kandinsky, Henri Matisse czy Marc Chagall.
Budynek Centrum Pompidou mieści również 3-kondygnacyjną bibliotekę publiczną (Bibliothèque publique d’information) posiadająca ponad milion woluminów, filmotekę francuską licząca ponad 1000 filmów oraz instytut wzornictwa przemysłowego.
Pałac Inwalidów (Les Invalides)
Na zamówienie Ludwika XIV rozpoczęto budowę ogromnego przytułku dla schorowanych żołnierzy oraz starzejących się weteranów. Regulamin nowego przytułku był niezwykle zaostrzony, ale za to warunki dużo lepsze niż te, na które dotychczas mogli liczyć jego obecni mieszkańcy. Przytułek był przeznaczony do pomieszczenia 1500 rezydentów, jednak wkrótce po jego otwarciu przyjęcia domagało się aż 6 tysięcy ludzi. Pomysł Ludwika XIV cieszył się tak dużym powodzeniem, że także inni władcy zaczęli zlecać budowę podobnych instytucji.
Dziś w Pałacu Inwalidów mieszka około 200 kombatantów, a wewnętrzny budynek nadal jest miejscem musztr, parad wojskowych a także nadawania odznaczeń i Legii Honorowej.
Na największą wagę zasługuje jednak nie sam pałac, ale kościół Inwalidów (Dôme des Invalides) znajdujący się na wewnętrznym dziedzińcu. Kościół ten przykryty imponującą złotą kopułą stał się 15 grudnia 1840 roku miejscem wiecznego spoczynku Napoleona, gdy jego prochy powróciły do Francji z Wyspy św. Heleny. Zabalsamowane ciało cesarza umieszczono w 6 trumnach: mahoniowej, hebanowej, dębowej oraz w dwóch ołowianych i jednej z białego metalu.
W obrębie pałacu znajdują się trzy muzea wojskowe, w których można podziwiać zbroje samurajów, okazy broni od czasów starożytnych aż do II wojny światowej oraz dwa czołgi niemieckie.
Disneyland Paris
Bajkowy Disneyland Paris leży około 30 km na wschód od Paryża, przy autostradzie A4. To gigantyczne wesołe miasteczko otworzono w 1992 roku w rejonie Marne-la-Vallée i dziś przybywają tu miliony rodzin z całego świata. Obiekt został zorganizowany w dwóch 2 parkach tematycznych: Disneyland Park oraz Walt Disney Studios.
Teren Disneyland Parku podzielono na 5 krain prezentujących zaczarowany świat kreskówek Walta Disneya: Krainę Przygód (Adventureland), Krainę Fantazji (Fantasyland), Kraina Odkryć (Discoveryland), Pogranicze czyli krainę Dzikiego Zachodu (Frontierland) oraz tzw. Główną Ulicę (Main Street), z której startuje kolej parowa obwożąca dzieci po całym parku.
W parku warto przemierzyć Krainę Odkryć, do której wkracza się przez Zamek Śpiącej Królewny. Tutaj można poznać tajemnice wielkich wynalazków, stać się uczestnikiem szalonego eksperymentu lub dać się wystrzelić w kosmos. W Krainę Dzikiego Zachodu zabiera zwariowana kolejka górska (Big Thunder Mountain).
Park Walt Disney Studios podzielony jest na 4 strefy odzwierciedlające realizację różnego rodzaju filmów: stanowiący wejście Front Lot, Toon Studio poświęcony filmom rysunkowym (m.in. “Auta” i “Nemo”, Production Courtyard pozwalający poznać m.in. kulisy kręcenia filmu “Strefa mroku” oraz Backlot prezentujących efekty specjalne m.in. z filmu “Armageddon”.
Atrakcji w Euro Disneylandzie wystarczy co najmniej na tydzień i nie sposób wszystkich wymienić.
Polecane atrakcje w Paryżu
Stolica Francji jest tak piękna, że nawet najmniej romantyczne osoby nie oprą się jego urokom. Sprawdź polecane przeze mnie lokalne wycieczki i atrakcje w Paryżu.